De renteswap, ook wel renteruilcontract of rentederivaat, wordt door banken aangeboden om renterisico’s te beheersen of af te dekken of om te speculeren op ontwikkelingen in de rentestand. Bij een renteswap ruilen u en de bank rentebetalingen uit gedurende een vooraf bepaalde looptijd. Diverse grote banken maken hiervan gebruik. Enkele voorbeelden zijn de rentederivaten van de Rabobank of een renteswap van ABN AMRO.

De koper van een renteswap probeert zich tegen (rente)risico’s te beschermen. De koper kan zo kiezen om een lopende lening tegen een variabele rente niet om te zetten in een nieuwe lening met een vaste rente, maar met de swap het renterisico af te dekken. Renteswaps of rentederivaten zijn afgeleide financiële producten, waarvan de waarde afhankelijk is van het te verwachten renteverschil en de afkoopsom. Afhankelijk van het renteverschil kan deze waarde zowel positief als negatief zijn.

Risico’s rentederivaten

Er zijn verschillende risico’s verbonden aan renteswaps of rentederivaten. Wanneer ondernemers in het MKB te maken krijgen met één of meerdere risico’s van een renteswap (of rentederivaat), komen zij vaak in grote (financiële) problemen.

Als de marktrente daalt, krijgt de renteswap een negatieve marktwaarde. Als dit gebeurt, kan de bank vragen dat de afnemer een bedrag bijstort dat gelijk is aan de negatieve marktwaarde van de renteswap, als zekerheid voor de bank. Dit heet ‘marginverplichting’.

Een grote marginverplichting betekent vervolgens een (sterk) verslechterende financiële positie van de onderneming, waardoor het door de bank verstrekte krediet voor de bank risicovoller wordt. Dat kan voor een bank aanleiding zijn om naast het vragen om bijstorting ook een risico renteopslag te vragen op de in rekening gebrachte rente. Ook komt het voor dat de bank alleen de opslag op het krediet verhoogt. Omdat de krediet en de overeenkomst van de renteswap vaak nog lang lopen, kan het enkel verhogen van de opslag de afnemer van de renteswap (ook) veel schade toebrengen.

Zowel het inroepen van de marginverplichting of het verhogen van de risico-opslag op het krediet kan ondernemers met hun ondernemingen in ernstige liquiditeitsproblemen brengen.

Negatieve afkoopwaarde renteswap

Nog veel groter zijn de problemen voor klanten die de swap tussentijds dienden te beëindigen omdat zij – bijvoorbeeld – hun bedrijf of bedrijfspand wilden verkopen. Zij hebben de negatieve waarde met de bank moeten afrekenen. Zeker in die gevallen waarin het voor de bank duidelijk was of duidelijk had moeten zijn dat er een kans bestond dat de rentederivaat voortijdig zou worden beëindigd had de bank voor het afsluiten van de renteswap moeten onderzoeken of de renteswap wel pastte bij de cliënt. Veel banken hebben dat ten onrechte niet gedaan.

Uniform Herstelkader Rentederivaten MKB

Omdat banken bij de rechter bakzeil haalden en banken in de rechtspraak veelvuldig werden veroordeeld tot het betalen van zeer grote schadevergoedingen, hebben banken het herstelkader in het leven geroepen. Ze hopen door het aanbieden van een klein bedrag aan alle klanten te voorkomen dat er meer rechtszaken komen. Door halsstarrig vast te houden aan het herstelkader proberen banken het herstelkader te upgraden naar een norm. Waar banken dat in het verleden succesvol met de zogenaamde Duisenbergregeling hebben geprobeerd, lijkt dat met het herstelkader niet te lukken. Recentelijk heeft het Gerechtshof Amsterdam geoordeeld in een zaak tegen ABN AMRO dat een cliënt op aanzienlijk meer kon rekenen dan het herstelkader voor hem in petto had. Lees de uitspraak over de renteswap ABN AMRO.

Contact met een advocaat

Heeft u een renteswap en zoekt hulp of bijstand, bijvoorbeeld om op een gelijk niveau met de bank in gesprek te raken of om te weten te komen of u aanspraak kunt maken op een schadevergoeding, neem dan vrijblijvend contact met ons op.

Joost Papeveld

Wij staan voor u klaar

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 10+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant
Neem contact op
Fabienne de Jong

Wij helpen u graag

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 10+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant