Uitspraak: ABN AMRO schendt zorgplicht in adviesrelatie

X bankiert al meer dan 30 jaar bij (rechtsvoorgangers van) ABN. Tussen X en ABN bestond een beleggingsadviesrelatie. Op vrijdag 19 september 2008 hield X op zijn beleggingsrekening bij de bank een pakket van 57.500 aandelen ING aan. Dit pakket vormde ruim 95% van zijn effectenportefeuille.

Op 19 september 2008 heeft X een telefoongesprek gevoerd met zijn accountmanager van ABN. In dat gesprek heeft hij een stop loss order (lees: order tot verkoop) gegeven zodra de koers van de aandelen het niveau van € 19,50 zou bereiken. Aan deze voorwaarde is later op die dag voldaan, maar de bank heeft deze order niet uitgevoerd. Op 22 september 2008 heeft de accountmanager aan X medegedeeld dat de bank de stop loss order niet had uitgevoerd en hebben X en de accountmanager dagelijks telefonisch overleg gevoerd over de eventuele verkoop van de aandelen en besloten de stop loss order niet meer door te zetten. X heeft de aandelen uiteindelijk pas op 19 mei 2009 verkocht tegen een koers van € 7,91 per aandeel.

ABN wordt in eerste aanleg veroordeeld tot betaling van ruim zeven ton

X heeft ABN vervolgens gedagvaard. X vorderde dat ABN veroordeeld zou worden tot vergoeding van de schade die is ontstaan als gevolg van het niet uitvoeren van de door hem gegeven order. De rechtbank heeft ABN veroordeeld tot betaling aan X van € 721.150, vermeerderd met rente en proceskosten. ABN gaat tegen dit vonnis in hoger beroep.

Hoger beroep: uit de gegeven omstandigheden blijkt niet dat ABN het aanhouden van de aandelen niet had kunnen adviseren

In hoger beroep oordeelt het gerechtshof dat ABN inderdaad tekort is geschoten bij de uitvoering van de stop loss order, maar dat dit geen schadeplichtigheid met zich meebrengt. Op 19 september 2008 heeft de bank wellicht ten onrechte de stop loss order niet uitgevoerd, maar op 22 september 2008 was de prijs van de aandelen weer gestegen naar € 20,00,–. X heeft op dat moment in een telefonisch overleg met ABN zelf de keuze gemaakt om de aandelen niet te verkopen. Het gerechtshof acht het daarbij van belang dat partijen geen vermogensbeheerrelatie, maar een adviesrelatie zijn aangegaan. Volgens het gerechtshof berust de verantwoordelijkheid voor aan- en verkoopbeslissingen in een adviesrelatie bij de belegger. De gevolgen van het niet verkopen van de aandelen dienen daarmee voor rekening van de belegger te blijven. In een adviesrelatie zijn er volgens het gerechtshof specifieke omstandigheden nodig om een bank te kunnen verwijten dat een bepaald advies al dan niet is gegeven. De door X gestelde omstandigheden zijn niet van dien aard dat kan worden gezegd dat de bank het aanhouden van de aandelen in redelijkheid niet had kunnen adviseren en ook niet dat de bank had moeten adviseren de aandelen op enig moment te verkopen. De bank is dus niet aansprakelijk voor de door X gevorderde schade. X stelt cassatie in tegen het arrest van het gerechtshof.

Hoge Raad: ABN heeft waarschuwingsplicht geschonden en is aansprakelijk voor de schade

De Hoge Raad overweegt dat volgens vaste rechtspraak op de bank als professionele en bij uitstek deskundige dienstverlener een bijzondere zorgplicht rust bij beleggingsadviesrelaties met particuliere beleggers. Die zorgplicht strekt mede ter bescherming van de cliënt tegen het gevaar van een gebrek aan kunde en inzicht of van eigen lichtvaardigheid. De omvang van deze bijzondere zorgplicht is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Deze zorgplicht kan meebrengen dat de bank de cliënt behoort te waarschuwen voor de risico's die zijn verbonden aan voortzetting van een bepaald beleggingsbeleid en dat zij pas erop mag vertrouwen dat de cliënt ermee instemt bepaalde risico's te lopen als hij, na uitdrukkelijk door de bank op die risico's te zijn gewezen, daarmee instemt. Daarbij kan de bank verplicht zijn zich ervan te vergewissen dat de cliënt zich daadwerkelijk van die risico's bewust is.

Tegen deze achtergrond heeft X terecht aangevoerd dat de omstandigheid dat partijen geen vermogensbeheerrelatie zijn aangegaan maar een adviesrelatie, niet wegneemt dat op de bank een bijzondere zorgplicht rustte tegenover X, een particuliere belegger. Het gerechtshof heeft dit miskend met zijn overweging dat X zelf verantwoordelijk was voor het beheer van het belegde vermogen en de gevolgen van door hem genomen beslissingen. Ook indien de bank erop mocht vertrouwen dat de op 19 september 2008 door X gegeven stop loss order op 22 september 2008 door hem was ingetrokken, was daarmee haar bijzondere zorgplicht in de gegeven omstandigheden niet zonder meer uitgewerkt. Onder deze omstandigheden had de bank zich de belangen van X in beginsel in die zin moeten blijven aantrekken dat zij hem, nadat X ermee had ingestemd dat de accountmanager de order niet had uitgevoerd, uitdrukkelijk de risico's moest voorhouden die waren verbonden aan het aanhouden van de aandelen en bij hem moest informeren of hij een nieuwe opdracht wilde geven. Het gerechtshof heeft dus ten onrechte volstaan met de overweging dat op grond van de adviesrelatie bij X de verantwoordelijkheid berustte voor de aan- en verkoopbeslissingen en dat de gevolgen van het niet-verkopen van de aandelen daarmee voor zijn eigen rekening dienden te blijven. De Hoge Raad heeft het arrest van het gerechtshof dan ook vernietigd.

Financieel Recht Advocaten

Heeft u ook schade geleden op uw beleggingen en bent u van mening dat uw bank of vermogensbeheerder een te risicovol beleggingsbeleid heeft gevoerd of in strijd heeft gehandeld met gemaakte afspraken? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze gespecialiseerde advocaten. De advocaten van Financieel Recht Advocaten hebben ruime ervaring met het procederen tegen banken en vermogensbeheerders. Klik hier voor een vrijblijvend eerste contact.

Klik hier voor de volledige uitspraak.

Zie ook vergelijkbare uitspraken:


 

Jamiro van de Wiel

Wij staan voor u klaar

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 10+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant
Neem contact op

Wij helpen u graag

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 10+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant