Bank mag zakelijke rekening beëindigen bij fraude-indicaties en onduidelijke transacties

Wanneer een bank vermoedt dat een zakelijke klant betrokken is bij dubieuze transacties, heeft zij de plicht om in te grijpen. In een recente uitspraak van de Rechtbank Amsterdam (ECLI:NL:RBAMS:2025:2884) bevestigt de rechter dat de bank de relatie mag beëindigen als zij geen duidelijkheid krijgt over de herkomst en bestemming van transacties. Dit artikel legt uit wat er speelde in deze zaak, wat dit betekent voor ondernemers, en hoe u kunt voorkomen dat uw rekening wordt geblokkeerd of opgezegd.

Zorgwekkende transacties en onduidelijke bedrijfsvoering

De klant in deze zaak had een eenmanszaak met een zakelijke rekening bij ING. In korte tijd stroomden grote bedragen binnen van verschillende bedrijven die niet direct met zijn eigen onderneming in verband konden worden gebracht. Binnen enkele weken werd bijna al het ontvangen geld weer overgemaakt naar derden. ING zag hierin signalen van ongebruikelijke transacties, mogelijk gelinkt aan frauduleuze praktijken. Toen zij navraag deed naar de aard van de transacties en de achtergrond van de betalende bedrijven, kreeg zij geen helder of controleerbaar antwoord.

De klant verklaarde dat hij als tussenpersoon handelde bij het verkopen van auto’s aan klanten in Suriname. Hij kreeg daarvoor geld gestort van derde partijen, dat hij vervolgens weer doorstortte aan autoleveranciers of tussenhandelaren. ING achtte deze constructie onvoldoende transparant, en besloot de relatie te beëindigen.

Rechter: bank hoeft bij serieuze risico’s niet af te wachten

De rechter oordeelt dat ING in dit geval terecht heeft gehandeld. Volgens vaste rechtspraak heeft een bank een zorgplicht jegens haar klanten, maar óók een wettelijke verplichting op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Zodra er aanwijzingen zijn dat een klant mogelijk betrokken is bij witwassen of andere financiële risico’s, moet de bank onderzoek doen en mag zij – indien nodig – de bankrelatie beëindigen.

In dit geval kon de bank geen enkel document verkrijgen waaruit bleek dat de klant daadwerkelijk een bemiddelingsrol vervulde, zoals facturen, overeenkomsten of communicatie met de betalers. Ook bleven de bedrijfsactiviteiten en herkomst van het geld vaag. De uitleg van de klant dat hij “gewoon handelde namens Surinaamse klanten” werd onvoldoende geacht.

Geen recht op schadevergoeding of voortzetting rekening

De klant stelde dat de beëindiging van de bankrekening hem ernstig benadeelde en dat hij zijn onderneming hierdoor niet kon voortzetten. Hij eiste voortzetting van de rekening of schadevergoeding. De rechter wees dit af. ING had meerdere keren vragen gesteld en signalen van risico’s serieus genomen. Dat is niet alleen toegestaan, maar zelfs vereist volgens de Wwft. Bovendien had de klant de kans gekregen om uitleg te geven, maar die uitleg voldeed niet.

De bank hoeft – zo stelt de rechter – niet het risico te nemen dat zij onbedoeld meewerkt aan witwasconstructies of fraude. Zij mag ingrijpen als zij geen duidelijkheid krijgt.

Wat betekent dit voor ondernemers met buitenlandse klanten of geldstromen?

In toenemende mate nemen banken maatregelen tegen ondernemers die:

• werken met contant geld, buitenlandse klanten of ongebruikelijke geldstromen
• fungeren als doorgeefluik zonder duidelijke contracten of documenten
• geen vaste zakelijke structuur of administratie kunnen overleggen
• regelmatig betalingen ontvangen van derden zonder heldere toelichting

Als u zaken doet met buitenlandse partijen of tussenhandel vervult, moet u extra alert zijn. Banken verwachten in zulke gevallen een volledig inzicht in de geldstromen, inclusief documentatie, overeenkomsten en onderbouwing van betalingen.

Voorkom opzegging van uw zakelijke rekening – dit kunt u doen:

• Zorg dat uw bedrijfsmodel goed te begrijpen is (ook voor een buitenstaander)
• Houd contracten, offertes en facturen bij voor elke transactie
• Als u bemiddelt of doorstort: documenteer voor wie u dat doet en waarom
• Reageer volledig en inhoudelijk op alle vragen van de bank
• Schakel juridische hulp in bij complexe situaties of dreigende blokkades

Een opzegging of blokkade kan leiden tot grote schade en problemen bij andere banken. In sommige gevallen volgt zelfs registratie in het IVR of EVR.

Problemen met uw bank, blokkades of cliëntenonderzoek?

Wordt uw zakelijke rekening geblokkeerd of beëindigd? Ontvangt u signalen dat de bank uw transacties verdacht vindt? Neem dan direct contact op met Financieel Recht Advocaten. Wij helpen ondernemers die te maken krijgen met opzeggingen, EVR/IVR-registraties, Wwft-onderzoeken of andere geschillen met banken.

Financieel Recht Advocaten is gespecialiseerd in procedures tegen banken. Wij helpen u bij blokkades, cliëntenonderzoek, onterechte registraties of opzeggingen van bankrekeningen. Neem vandaag nog contact op als u juridische hulp nodig heeft.