In de media wordt regelmatig geschreven over witwaspraktijken bij banken. Dit zorgt voor onrust in de bankenwereld. In 2018 heeft het OM een schikking getroffen met de ING voor een bedrag van 775 miljoen euro. In 2020 heeft het hof een strafvervolging gelast tegen een voormalig voorzitter van de raad van bestuur. Het OM lijkt haar peilen sinds 2019 ook op de ABN Amro te richten.
In maart dit jaar heeft het OM bevestigd dat ABN Amro wordt verdacht van ‘schuldwitwassen’. Maar volgens berichten in de media is sprake van een onjuiste, te zware uitleg van deze verdenking. Er zouden in de media verkeerde termen zijn gebruikt, omdat er een verschil bestaat tussen de begrippen opzetwitwassen en schuldwitwassen.
Bij opzetwitwassen wordt er opzettelijk gehandeld. Er zijn diverse gradaties van opzet mogelijk. In een dergelijk geval bestaat de verdenking dat er willens en wetens is witgewassen. Daarbij was het dus bekend dat het ging om geld dat afkomstig is uit enig misdrijf.
Van schuldwitwassen kan worden gesproken als de betrokkene juist niet wist dat het geld afkomstig was uit enig misdrijf, maar er wel een redelijk vermoeden had moeten zijn. Er wordt vaak door rechters gekeken of er aan de onderzoeksplicht is voldaan. Er moeten als het ware inspanningen zijn geleverd waarmee kan worden aangetoond dat er alles aan is gedaan om te verifiëren dat het geld een legale herkomst heeft. Als later blijkt dat er toch sprake is van crimineel geld en dat onvoldoende onderzoek is gedaan naar de herkomst van de gelden, dan kan de rechter tot het oordeel komen dat sprake is van schuldwitwassen.
Banken moeten kritisch(er) zijn tegenover hun klanten. Zware verdenkingen hebben het gevolg dat banken kunnen doorschieten in acties tegenover de klant. Jarenlange relaties worden opgezegd als de bank één transactie niet onmiddellijk kan plaatsen. Daar komt bij dat een klant in het verwijzingsregister zal worden opgenomen als de bankrelatie wordt beëindigd. Dit heeft als gevolg dat het ondernemen vrijwel onmogelijk wordt gemaakt. Volgens het OM mag dit niet de praktijk worden, door preventief te werk te gaan. Er zou een betere balans gezocht moeten worden tussen het belang van de bank en de ondernemer.
