De rechtbank Amsterdam is voornemens om in een lopende rechtszaak de Hoge Raad vragen ter beantwoording voor te gaan leggen. Dat blijkt uit een nieuwsbericht van het Financieele Dagblad (FD) van 4 juni 2018. De Hoge Raad moet zich gaan buigen over de derivatendossiers om duidelijkheid te verschaffen over de dwaling van MKB-ondernemers met betrekking tot de aanschaf van renteswaps (ook wel rentederivaten genoemd).
Er spelen op dit moment talrijke vergelijkbare zaken over dwaling van MKB-ondernemers bij de aanschaf van renteswaps. Volgens de rechtbank Amsterdam is het wenselijk dat de visie van de hoogste rechter wordt gevraagd met betrekking tot de derivaten, omdat het gerechtshof Amsterdam in vergelijkbare zaken anders beslist dan de rechtbank Amsterdam. Het zou wenselijk zijn als er meer consistentie in de uitspraken komt, gezien er dus vele rechtszaken over dit onderwerp in behandeling zijn.
Banken versleten rentederivaten aan duizenden MKB-ondernemers
Vanaf omstreeks 2006 zijn er door de Nederlandse banken duizenden renteswaps verkocht aan MKB-ondernemingen. Een renteswap is een financieel product waarmee een ondernemer zich in kan dekken tegen het risico op een stijgende rente op leningen. Toen de marktrente echter niet steeg, maar fors daalde, kregen veel ondernemers te maken met extra kostenposten. Vanwege de veelal gebrekkige informatievoorziening vanuit de banken over de risico’s van een renteswap bij een dalende rente, kwam dit voor veel ondernemers als een (negatieve) verassing.
Dwaling en schending zorgplicht bij verstrekken renteswaps
Er worden op dit moment veel rechtszaken gevoerd door MKB-ondernemers tegen banken waarin de ondernemers uit zijn op schadevergoeding vanwege het feit dat aan hen een financieel product is verkocht waarbij zij niet voldoende op de risico’s daarvan zijn gewezen. In de regel worden er door (de advocaten van) ondernemers daarbij twee gronden aangevoerd die moeten leiden tot vergoeding van de schade. Veelal wordt primair vernietiging van de renteswap-overeenkomst geëist vanwege dwaling. De ondernemers stellen dat de renteswap moet worden vernietigd, omdat zij deze niet zouden hebben gekocht indien zij volledig waren geïnformeerd over de risico’s. Subsidiair wordt door de ondernemers in veel gevallen aangevoerd dat de banken hun zorgplicht hebben geschonden, omdat de banken geen of zeer summiere informatie hebben verstrekt over de risico’s van rentederivaten. Op grond van schending zorgplicht wordt geen vernietiging, maar ontbinding en/of schadevergoeding gevorderd.
Vragen aan Hoge Raad hebben betrekking op dwaling en vernietiging
De vragen die de rechtbank overweegt aan de Hoge Raad voor te leggen, gaan uitsluitend over dwaling bij het afsluiten van rentederivaten met als rechtsgevolg vernietiging van de overeenkomst. Om dwaling vast te stellen, wordt de mededelingsplicht van de bank onderzocht in het licht van de onderzoeksplicht van MKB-ondernemers. Op dit punt speelt er discussie. Het lijkt er namelijk op dat de rechtbank Amsterdam de lijn volgt uit die zich heeft ontwikkeld in de Dexia-affaire. Deze houdt –samengevat – in dat de partij die een overeenkomst sluit, zich moet verdiepen in de documentatie en goede relevante vragen moet stellen. Als dat niet is gebeurd, kan die partij zich niet beroepen op dwaling. Er is echter ook nog een andere stroming, welke wordt gevolg door het Gerechtshof Amsterdam. Deze houdt in dat het leveren van standaardinformatie onvoldoende is, zeker ten aanzien van niet-professionele klanten op gebied van financiële producten zoals MKB-ers. Eigenlijk schuift de rechtbank Amsterdam dus meer verantwoordelijkheid naar de MKB-klanten, terwijl het hogere Gerechtshof vindt dat er meer verantwoordelijkheid bij de banken ligt om correcte en volledige informatie te verstrekken over de risico’s van renteswaps.
Gevolgen vragen aan de Hoge Raad voor de lopende renteswap-procedures
Als de Hoge Raad de vragen in behandeling neemt, zal haar uitspraak vermoedelijk pas in de loop van 2019 worden gepubliceerd. De verwachting is nu dat tot die tijd in de lopende zaken alle beroepen op dwaling zullen worden geparkeerd.
Klik hier voor het volledige artikel uit het Financieele Dagblad (FD) d.d. 4 juni 2018.
Klik hier voor de tussenuitspraak van de rechtbank Amsterdam d.d. 30 mei 2018.
Financieel Recht Advocaten
Heeft u een renteswap of derivaat en lijdt u schade? Neem dan vrijblijvend telefonisch contact met ons op voor een eerste overleg. Financieel Recht Advocaten procedeert veel over schending van de zorgplicht en bijbehorende schadevergoeding. Banken, verzekeraars en vermogensbeheerders zijn doorgaans de wederpartijen. Klik hier voor contact.
