Accountant berispt dankzij zijn rol bij beleggingsfraude [eigen zaak]

Deze uitspraak van de Accountantskamer is van cliënten van ons kantoor. Ons kantoor treedt op voor een aantal gedupeerde beleggers. Deze beleggers hebben veel geld verloren door in bedrijven te investeren via bedrijfsobligaties. Deze bedrijfsobligaties werden uitgegeven door twee vennootschappen waar de in deze tuchtrechtprocedure betrokken accountant al jarenlang de vaste huisaccountant van was. Deze accountant stelde de jaarrekeningen samen. Ook verzorgde deze accountant de aangiften vennootschapsbelasting. De accountant had alleen niet (tijdig) in de gaten dat hij zgn. “Ponzi-fraude”, een bekende vorm van beleggersfraude, faciliteerde. Dat komt deze accountant in deze procedure op een berisping te staan.

Accountant uit zijn zorgen over handelswijze en continuïteit onderneming

De accountant begint in een tijd dat de onderneming nog geen leningen aantrekt bij beleggers en investeerders. Echter, op een goed moment trekken twee ondernemingen ineens wel gelden aan door bedrijfsobligaties uit te gaan geven maar door ook gewone leningen aan te trekken. Gezien de nodige overige zorgpunten in zin dossiers vermoedt de accountant op een gegeven moment onraad en schrijft, na een hoop andere zorgelijke feiten in zijn dossier eens op een rij te hebben gezet, in mei 2013 een brief aan zijn cliënten waarin de volgende zaken aan de orde komen. De accountant schrijft zijn cliënten:

• dat hij ondanks herhaalde verzoeken nog steeds niet de benodigde informatie heeft om de jaarrekening 2010 af te ronden;
• dat de Belastingdienst een naheffingsaanslag van 71.943 euro heeft opgelegd, omdat de aangifte vennootschapsbelasting 2010 niet was ingediend;
• dat bezwaar maken alleen kan als er alsnog een correcte aangifte vennootschapsbelasting wordt ingediend;
• dat hij daarvoor de gevraagde informatie nodig heeft;
• dat de vennootschap niet in staat is om de naheffingsaanslag te voldoen en de continuïteit van de onderneming hierdoor feitelijk in gevaar komt;
• dat de continuïteit twijfelachtig is, gezien de vele discussies met de Belastingdienst en de trage betaling van (belasting)schulden;
• dat de directeur de verplichtingen tot dan toe heeft kunnen financieren door obligatieleningen aan te trekken;
• dat de accountant geen inzage heeft gekregen in de exacte inhoud van die leningen;
• dat het vermoeden bestaat dat leningen worden aangetrokken om aan de verplichtingen van andere leningen te voldoen;
• dat zo'n manier van handelen niet is toegestaan;
• dat terugbetaling van de aangetrokken financieringen niet mogelijk zal zijn als de vennootschap niet voldoende activiteiten ontwikkelt om rendement te realiseren;
• dat de directeur opnieuw wordt verzocht afschriften van de leningsovereenkomsten en de daarbij onderliggende businessplannen te verstrekken.

Antwoorden komen niet, informatie komt er niet. De vennootschappen blijven gelden uit de markt aantrekken via kredieten en het uitgeven van bedrijfsobligaties. De accountant doet verder niet veel en geeft pas eind 2014 de samenstellingsopdrachten, onder andere voor de jaarrekening van 2010, en overige opdrachten terug. Vervolgens gaan de betrokken vennootschappen al snel failliet.

Investeerders dienen een klacht in bij de Accountantskamer

De cliënten van ons kantoor (Financieel Recht Advocaten) stappen zelfstandig naar de Accountantskamer te Zwolle. Zij stellen zich op het standpunt dat de accountant de samenstellingsopdrachten eerder dan 2014 terug had moeten geven. Ook klagen zij er ook over dat de accountant ten onrechte heeft verzuimd om het vermoeden van fraude te melden bij het FIU, onder meer in het kader van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Daarbij verwijten deze Klagers in de procedure bij de Accountantskamer de accountant ook zijn maatschappelijke taak veronachtzaamd te hebben. Ook stellen zij zich op het standpunt dat deze accountant zijn (maatschappelijke) zorgplicht jegens hen als beleggers c.q. investeerders heeft geschonden. Zij houden de accountant dan ook aansprakelijk tot het betalen van schadevergoeding. Over schadevergoeding kan de Accountantskamer geen uitspraak doen. Bij de Accountantskamer gaat het enkel over tuchtrecht voor accountants.

Accountantskamer legt de accountant een berisping op

De Accountantskamer oordeelt dat de accountant de samenstelopdracht eerder had terug moeten geven dan pas eind 2014. Eer was immers al in mei 2013 een vermoeden van Ponzi-fraude. Daarbij had de accountant ook naar eigen zeggen onvoldoende antwoord gekregen op vragen. Hij had eerder door moeten vragen en met voldoende diepgang. Door dat niet te doen heeft hij het fundamentele beginsel van deskundigheid, zorgvuldigheid en dat van vakbekwaamheid en geschonden. Ook oordeelt de Accountantskamer dat de accountant een Wwft-melding van ongebruikelijke transacties had moeten doen. Letterlijk oordeelt de Accountantskamer:

“De verplichting tot het doen van een melding als bedoeld in artikel 16 Wwft bestaat niet slechts wanneer er concrete aanwijzingen bestaan dat sprake is van witwassen of het financieren van terrorisme. Artikel 16 Wwft heeft een (veel) ruimere strekking: iedere ongebruikelijke transactie behoort te worden gemeld. Dat sprake was van die ongebruikelijke transacties wordt bevestigd door betrokkene brief van 3 mei 2013 die door betrokkene nu juist is verzonden om duidelijkheid te krijgen over die geconstateerde ongebruikelijke transacties.”

In de procedure wordt duidelijk dat de accountant van mening is dat hem niets te verwijten valt. Die procesopstelling alsmede de ernst van de verwijten in ogenschouw genomen hebbende, brengt dat de Accountantskamer tot de beslissing om deze accountant de maatregel van berisping op te leggen.

Klik hier voor de volledige uitspraak van de Accountantskamer.

Financieel Recht Advocaten

Heeft u via aandelen, obligaties of via crowdfunding geïnvesteerd in een of meer bedrijven, en twijfelt u of de accountant van deze bedrijven wel zijn (maatschappelijke) zorglicht betracht, neem dan vrijblijvend contact op met ons kantoor. Ons kantoor treedt op voor ondernemers maar ook namens beleggers tegen accountants die hun zorgplicht verzaken, bijvoorbeeld door onoplettend te zijn of door niet juiste of zelfs valse c.q. misleidende cijfers en/of (waarderings-)rapporten op te stellen. Wij procederen zowel bij de Accountantskamer in tuchtzaken maar ook over schadevergoeding bij de civiele rechter. Klik hier voor contact met een van onze gespecialiseerde zorgplicht advocaten.