EVR-registratie na hypotheekaanvraag: waarom Volksbank de registratie mocht handhaven

In een recente uitspraak van de Rechtbank Midden-Nederland is geoordeeld dat de registratie van een consument in het Extern Verwijzingsregister (EVR) en het Incidentenregister (IR) door de Volksbank rechtmatig is. Deze zaak draait om een hypotheekaanvraag waarbij volgens de bank essentiële informatie is verzwegen. Voor veel ondernemers en particulieren die in aanraking komen met EVR-registraties is dit een herkenbare situatie met verstrekkende gevolgen. In dit blog leggen we uit waarom de rechter in dit geval de bank gelijk gaf, wat een EVR-registratie precies inhoudt, en wat u moet weten als u hiermee te maken krijgt.

Wat is het Extern Verwijzingsregister (EVR)?

Het Extern Verwijzingsregister is een waarschuwingssysteem waarin banken en andere financiële instellingen gegevens vastleggen van personen die zich volgens hen schuldig hebben gemaakt aan financieel onbetrouwbaar of frauduleus gedrag. Deze registratie kan grote impact hebben: andere banken kunnen op basis van een EVR-melding besluiten om een klant te weigeren voor een lening, hypotheek of zelfs een gewone bankrekening.

Een EVR-registratie is alleen toegestaan onder strikte voorwaarden, namelijk:

• Er moet sprake zijn van een gedraging die een bedreiging vormt voor de financiële sector
• Het moet in voldoende mate vaststaan dat de betrokkene zich aan die gedraging heeft schuldig gemaakt
• De registratie moet proportioneel zijn, gelet op de gevolgen voor de betrokkene

In dit geval stelde Volksbank dat de betrokkene bij de hypotheekaanvraag informatie heeft verzwegen over het einde van zijn dienstverband. De rechter vond die registratie gerechtvaardigd.

De aanleiding: hypotheek op basis van twijfelachtig dienstverband

De betrokkene vroeg in 2018 een hypotheek aan bij Volksbank. Daarbij leverde hij een werkgeversverklaring en loonstroken aan waaruit bleek dat hij een vast salaris verdiende en tot in 2019 in dienst zou zijn. Na acceptatie van de hypotheek bleek echter dat zijn dienstverband al in november of december 2018 was beëindigd. De bank startte daarom een onderzoek.

Tijdens het onderzoek kwamen tegenstrijdige verklaringen naar voren:

• Er werden meerdere versies van loonstroken aangeleverd
• De beëindigingsdatum van het dienstverband wisselde in verklaringen
• De betrokkenen konden niet goed uitleggen waarom het dienstverband al beëindigd was bij het passeren van de hypotheekakte

Volgens de rechter had de consument onvoldoende aannemelijk gemaakt dat hij nog in dienst was op het moment dat de hypotheekakte werd getekend. Bovendien had hij nagelaten deze belangrijke wijziging te melden aan de bank.

Waarom de registratie volgens de rechter terecht was

De voorzieningenrechter stelde vast dat de gedraging van de betrokkene voldeed aan alle voorwaarden uit het Protocol Incidentenwaarschuwingssysteem Financiële Instellingen. Vooral de volgende elementen wogen zwaar mee in het oordeel:

• Er was sprake van een concrete, gedocumenteerde gedraging (verzwijging van uitdiensttreding)
• De consument wist of had moeten weten dat deze informatie van belang was voor de hypotheekverstrekking
• De bank had aannemelijk gemaakt dat zij de lening niet zou hebben verstrekt als zij de juiste informatie had gehad
• De registratieduur (acht jaar) werd als proportioneel beschouwd

Hoewel de consument aanvoerde dat hij zich van geen kwaad bewust was en geen fraude wilde plegen, oordeelde de rechter dat het risico en de gevolgen van deze verzwijging voor zijn rekening kwamen.

Gevolgen van een EVR-registratie

Een registratie in het EVR heeft vaak serieuze gevolgen:

• Andere banken kunnen u weigeren voor een lening of hypotheek
• Het openen van een zakelijke bankrekening wordt moeilijker
• U kunt worden uitgesloten van andere financiële diensten

Bovendien blijft een EVR-registratie meestal acht jaar staan. Ook als u inmiddels uw schulden heeft afgelost of geen verdere problemen heeft gehad, kan deze registratie u jarenlang blijven achtervolgen. In dit geval had de consument al meerdere afwijzingen ontvangen van banken, wat volgens de rechter aantoont dat de registratie reële consequenties had.

Wat had de consument beter kunnen doen?

De les uit deze uitspraak is dat volledige transparantie bij een hypotheekaanvraag essentieel is. Banken vertrouwen op de informatie die u aanlevert. Als achteraf blijkt dat gegevens niet kloppen of onvolledig waren, kan dat leiden tot ernstige verdenkingen van fraude.

Belangrijke aandachtspunten:

• Meld altijd veranderingen in dienstverband of inkomen direct aan de bank
• Lever alleen authentieke en consistente documentatie aan
• Werk volledig mee aan onderzoeken van de bank
• Wees eerlijk over giften, leningen of andere inkomensbronnen

Hoewel sommige fouten op het eerste gezicht klein lijken, kunnen ze door banken worden geïnterpreteerd als opzettelijke misleiding, zeker als u er niet transparant over bent.

Wat kunt u doen bij een onterechte EVR-registratie?

Als u denkt dat u ten onrechte bent geregistreerd in het EVR of IR, is het belangrijk snel juridisch advies in te winnen. Registraties kunnen worden aangevochten via een kort geding of een civiele procedure. Daarbij moet u kunnen aantonen dat:

• U niet opzettelijk heeft gehandeld
• De bank onvoldoende bewijs heeft voor de registratie
• De registratie niet proportioneel is gelet op uw situatie

Let op: in veel gevallen slaagt een vordering pas als de rechter vindt dat de registratie écht niet gerechtvaardigd is. De lat ligt dus hoog.

Conclusie

De zaak tegen Volksbank laat zien dat banken verregaande bevoegdheden hebben als het gaat om het beschermen van hun belangen en die van de financiële sector. Wanneer er twijfels bestaan over de juistheid van informatie bij een hypotheekaanvraag, kan dat leiden tot EVR-registratie. Die registratie is pas onrechtmatig als de gedraging niet voldoende vaststaat of als de gevolgen voor de betrokkene onevenredig zwaar zijn. In dit geval oordeelde de rechter dat de verzwijging van het einde van het dienstverband voldoende ernstig was om opname in het EVR te rechtvaardigen.

Financieel Recht Advocaten helpt uitsluitend bij bestaande geschillen met banken of financiële dienstverleners. Heeft u al een probleem, zoals een geblokkeerde rekening, opgezegd krediet of registratie? Dan kunnen wij procederen, onderhandelen of een schikking treffen namens u. Neem contact op als u juridische hulp nodig heeft.