Cliëntenonderzoek / Klantenonderzoek

Nederlandse banken en financiële instellingen moeten op grond van de Wwft, cliëntenonderzoeken uitvoeren om de achtergrond van haar cliënten te bepalen. In dit artikel zal het onderwerp cliëntenonderzoek nader worden toegelicht.

Wat is een cliëntenonderzoek?

Een cliëntenonderzoek is een onderzoek naar de cliënten van een bedrijf. In Nederland is dit een verplichting voor banken en andere financiële instellingen die bedrijven beheren. Het doel van het onderzoek is om de identiteit van de cliënten te verifiëren en te controleren of de betalingen die het bedrijf verricht legitiem zijn.

Het onderzoek begint bij het verzamelen van informatie over de cliënt. Dit kan gaan over hun identiteit, adresgegevens, financiële situatie en transacties die zij hebben verricht. De informatie wordt vervolgens gecontroleerd en er worden verdere stappen ondernomen om hun identiteit te verifiëren. Als er twijfels zijn over de identiteit van de cliënt, kan er ook extra informatie over de cliënt worden verzameld, zoals de bankverklaringen.

Wie is cliënt voor de Wwft?

De Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) definieert een cliënt als een natuurlijke persoon of rechtspersoon die een financiële dienstverlening afneemt van een financiële instelling of tussenpersoon. Dit omvat zowel de cliënten die een rekening bij de bank hebben, als de cliënten die alleen transacties verrichten.

Moet ik meewerken aan het cliëntenonderzoek van de bank?

Als klant van de bank bent u verplicht om mee te werken aan een cliëntenonderzoek. Dit is noodzakelijk voor de bank om ervoor te zorgen dat uw persoonlijke informatie en financiële gegevens veilig zijn en om te bepalen of uw transacties voldoen aan de wet- en regelgeving. Het cliëntenonderzoek omvat het verifiëren van uw identiteit, het verifiëren van de verstrekte informatie, het controleren van uw kredietwaardigheid en het opsporen van mogelijke witwas activiteiten.

Als u niet meewerkt aan het cliëntenonderzoek, kan de bank uw toegang tot de diensten en producten weigeren of beperken. Daarnaast kan de bank ook verplicht worden, op grond van de wet- en regelgeving, uw financiële informatie aan de autoriteiten te verstreken.

Welke gegevens kunnen worden gevraagd bij een cliëntenonderzoek?

Uw identiteitsbewijs

Door uw identiteitsbewijs weet de financiële instelling dat u de persoon bent met wie zij zakendoen. De instellingen mogen zelf beslissen welk identiteitsbewijs zij vragen. Bijvoorbeeld alleen een paspoort en niet een rijbewijs, of meer dan alleen een identiteitsbewijs. Instellingen zijn wettelijk verplicht om zorgvuldig met uw informatie om te gaan. Ook mogen zij de informatie niet voor andere doeleinden gebruiken.

Uitleg over ongebruikelijk transacties

De financiële instelling kan u vragen waar uw geld vandaan komt, of waarvoor u het gaat gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan een groot bedrag dat u op uw rekening gestort krijgt terwijl dat niet gebruikelijk is voor u. Vragen van de instelling kunnen erg direct overkomen en gevoelig liggen, maar door deze vragen te stellen voldoet de instelling aan de plicht om ongebruikelijke transacties te onderzoeken.

Een instelling mag meerdere keren om gegevens vragen. Bijvoorbeeld om deze actueel te houden of om het cliëntenonderzoek te kunnen uitvoeren. De instelling mag zelf inschatten welke maatregelen zij daarvoor redelijk acht.

Wat is een vereenvoudigd cliëntenonderzoek?

Een vereenvoudigd cliëntenonderzoek is een versimpelde versie van een gewoon cliëntenonderzoek. Het is bedoeld voor bedrijven die een lager risico op witwassen hebben. Dit onderzoek is minder intensief en er wordt minder informatie verzameld over de cliënten. Als er geen reden is om aanvullende informatie te verzamelen, kan het onderzoek worden afgerond.

Wat houdt een verscherpt cliëntenonderzoek in?

Een verscherpt cliëntenonderzoek dient te worden verricht indien een zakelijke relatie of transactie een verhoogd risico vertegenwoordigd. De wetgever heeft in de Wwft (art. 8) de volgende gevallen genoemd waarin altijd sprake is van een hoger risico:

het betreft een zakelijke relatie of transactie met een hoger risico op witwassen of financieren van terrorisme;
de cliënt – of de UBO van de cliënt – is woonachtig of gevestigd, dan wel heeft zijn zetel, in een staat die door de Europese Commissie is aangewezen als een hoog risico-staat;
de cliënt – of de UBO van de cliënt – is een politically-exposed person (PEP). Het begrip PEP beperkt zich niet langer tot buitenlandse PEP’s: ook binnenlandse PEP’s vallen nu onder dit begrip;
In het geval van een correspondent relatie. Onder correspondent relaties worden betrekkingen tussen instellingen onderling beschouwd die zijn aangegaan voor bijvoorbeeld diensten als contantenbeheer, geldovermakingen, transitrekeningen, valutawisseldiensten, en effectentransacties.

Wat zijn de gevolgen van een niet afgerond cliëntenonderzoek?

Bij een cliëntenonderzoek kan de bank constateren dat er geen volledige openheid van zaken is gegeven. Hierdoor zal het onderzoek niet afgerond kunnen worden. Dit kan verschillende nadelige gevolgen hebben. De bank kan de bancaire relatie opzeggen voor al uw rekeningen in overeenstemming met haar Algemene Bankvoorwaarden (ABV). Bovendien kunnen uw persoonsgegevens in interne en externe Verwijzingsregisters worden geregistreerd, wat gevolgen kan hebben voor toekomstige bankzaken.

Slot

Het doen van een cliëntenonderzoek is een verplichting voor banken en andere financiële instellingen die bedrijven beheren. Dit onderzoek is bedoeld om de identiteit van de cliënt te verifiëren en de transacties die het bedrijf verricht te controleren.

Financieel Recht Advocaten

Wij van Financieel Recht Advocaten hebben veel ervaring met het procederen tegen financiële instellingen als het gaat om het Wwft onderzoek. Heeft u vragen met betrekking tot verplichtingen van de Wwft, het cliëntenonderzoek (KYC onderzoek), Customer Due Dilligence (CDD) of de registratie van uw persoonsgegevens in interne of externe verwijzingsregisters (EVR/IVR). Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze advocaten.