Borgstelling kan niet door echtgenote vernietigd worden omdat financiering vereist was voor normale bedrijfsuitoefening
Financieel Recht Advocaten > Uitspraken > Borgstelling kan niet door echtgenote vernietigd worden omdat financiering vereist was voor normale bedrijfsuitoefening
In 2006 zijn Acca Accountants en Adviseurs B.V. (hierna: “Acca”), A-Top Holding B.V. (hierna: “A-Top Holding”) en Stichting Administratiekantoor Focus (hierna: “Stichting Focus”) opgericht. A-Top Holding is enig aandeelhouder en bestuurder van Acca. Meneer V is accountant (hierna: “Accountant”) en enig bestuurder van Stichting Focus en A-Top Holding. Hij houdt daarnaast ook een meerderheid van de door de Stichting uitgegeven certificaten van aandelen. Volgens de akte van oprichting is het statutaire doel van Acca 'het uitoefenen van dienstverlening op gebied van accountancy, belastingadvisering, consultancy en financiële dienstverlening in de meest ruime zin;'.
Accountant sluit borgtochtovereenkomst met Rabobank voor € 350.000,-
In januari 2007 is Rabobank een financierings- en kredietovereenkomst aangegaan met Acca. Daarbij heeft Accountant zich borg gesteld tegenover Rabobank voor de betaling van al hetgeen Rabobank van Acca te vorderen heeft of mocht hebben. Het bedrag is daarbij wel beperkt tot € 350.000,-. Door middel van deze financiering heeft Acca zich ingekocht in maatschap A en Accountant heeft vanaf dat moment zijn werk als accountant binnen die maatschap uitgeoefend. In maart 2011 vindt er een herfinanciering plaats waarbij Rabobank een geldlening van € 350.000,- en een krediet van € 85.000,- aan Acca en A-Top Holding verstrekt. Voor deze financiering is A-Top Holding naast Acca hoofdelijk aansprakelijk. In de financieringsovereenkomst is daarnaast bepaald dat de bestaande zekerheden gehandhaafd blijven en ook tot zekerheid voor de aangeboden financieringen strekken.
In 2012 gaat de grootste cliënt van Maatschap A failliet waarnaar zij in ernstige financiële problemen komt. Per 31 december 2013 wordt Acca ontbonden en uitgeschreven uit het handelsregister. Door deze ontbinding heeft Rabobank in februari 2014 de financieringsovereenkomst opgezegd en de gehele financiering opgeëist. Daarnaast heeft Rabobank op grond van de borgstelling Accountant aangesproken tot betaling van € 350.000,-. In juni 2014 heeft de echtgenote van Accountant de borgtochtovereenkomst vernietigd op grond van artikel 1:89 van het Burgerlijk Wetboek wegens het ontbreken van haar toestemming zoals is bedoeld in artikel 1:88 BW.
Hof: transactie kan niet als rechtshandeling ten behoeve van de normale bedrijfsuitoefening worden beschouwd
Rabobank is vervolgens een procedure gestart bij de rechtbank. Rabobank vordert daarbij dat Accountant veroordeeld wordt tot betaling van € 350.000,- op grond van de borgtochtovereenkomst. Deze vordering heeft de rechtbank afgewezen. Het gerechtshof heeft het vonnis van de rechtbank bekrachtigd. Daarbij heeft het hof overwogen dat deze transactie niet als een rechtshandeling ten behoeve van de normale bedrijfsuitoefening van Acca kan worden beschouwd. Het aangaan van een bankkrediet door een accountant kan als een normale bedrijfshandeling worden aangemerkt indien het gaat om een gewone geldlening om zo kantoorinrichting of een auto te financieren. Het hof is van oordeel dat het aangaan van een financiering voor de inkoop in een maatschap door betaling van een goodwillsom van € 350.000,- niet kan worden aangemerkt als een rechtshandeling ten behoeve van de normale uitoefening van het beroep van accountant. Daarom is op grond van artikel 1:88 lid 1 aanhef en onder c BW de toestemming van de echtgenote van Accountant vereist. Nu deze toestemming niet is verleend kan de echtgenote de borgtocht vernietigen.
Rabobank stelt vervolgens beroep in cassatie in tegen het arrest van het gerechtshof. Volgens Rabobank heeft het hof blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting door te oordelen dat de rechtshandeling niet behoord tot de normale bedrijfsuitoefening in de zin van artikel 1:88 BW. Volgens art. 1:88 lid 1 aanhef en onder c BW heeft een echtgenoot de toestemming van de andere echtgenoot nodig voor een overeenkomst waarbij hij zich, anders dan in de normale uitoefening van zijn beroep of bedrijf, als borg verbindt. In art. 1:88 lid 5 BW is een uitzondering opgenomen op het toestemmingsvereiste. Volgens de Hoge Raad is de maatstaf voor de toepasselijkheid van dit lid de vraag of de rechtshandeling waarvoor de zekerheid wordt verstrekt zelf behoort tot de rechtshandelingen die ten behoeve van de normale uitoefening van een bedrijf dient te worden verricht.
Financiering was een normale bedrijfshandeling en aan financiering was geen bijzonder risico verbonden
Accountant heeft zich als enig bestuurder van Acca borg gesteld zodat Acca financiering zou verkrijgen. Zo zou Accountant zich kunnen inkopen in maatschap A waardoor hij zijn werk als accountant binnen Maatschap A kon uitoefenen. Het gerechtshof diende te onderzoeken of de lening waarvoor Accountant zich borg stelde behoort tot de rechtshandelingen die ten behoeve van de normale bedrijfsuitoefening van Acca dient te worden verricht. Hierbij is van belang dat deze financiering was vereist om Acca in staat te stellen haar normale bedrijfsuitoefening uit te voeren. De financiering was daarnaast een normale bedrijfshandeling en aan deze financiering was geen bijzonder risico verbonden. Dit had het gerechtshof mee moeten nemen in haar beoordeling.
Volgens de Hoge Raad is het in deze zaak niet van belang dat Accountant nog andere manieren had om zijn beroep als accountant uit te oefenen. Het is ook niet relevant dat inkoop in een bestaande maatschap ook op een andere wijze kan plaatsvinden, aldus de Hoge Raad. Het gerechtshof heeft volgens de Hoge Raad ofwel een te strenge maatstaf aangelegd, ofwel haar oordeel niet naar behoren gemotiveerd. De Hoge Raad vernietigt het arrest en verwijst de zaak terug naar het gerechtshof.
Klik hier voor de volledige uitspraak van de Hoge Raad.
Financieel Recht Advocaten
Heeft u zichzelf ook als borg gesteld voor de terugbetaling van een krediet aan uw bank en heeft uw echtgenoot niet meegetekend voor de borgstellingsovereenkomst? Neem hier vrijblijvend contact met ons op via ons contactformulier. Wij hebben ruime ervaring met het procederen tegen banken, verzekeraars en vermogensbeheerders alsmede tussenpersonen en/of financieel adviseurs.
