Het aanvragen van een hypotheek gaat niet zonder slag of stoot. Sommige particulieren worden geconfronteerd met hun BKR-registratie. In de meeste gevallen zorgt deze registratie ervoor dat de financiering wordt geannuleerd. Er zijn mogelijkheden om deze registratie verwijderd te krijgen. Uit een arrest van de Hoge Raad is antwoord gegeven op prejudiciële vragen die betrekking hebben op een verzoek tot verwijdering van een BKR-registratie.
Waarschuwen
De BKR-registratie is in het leven geroepen om kredietverleners te waarschuwen voor personen met een problematisch kredietverleden en om deze personen te beschermen tegen het aangaan van een nieuwe schuld.
De registratie is zichtbaar voor personen en/of bedrijven aan wie die gegevens verstrekt mogen worden, zoals kredietverstrekkers. Deze gegevens blijven voor 5 jaar zichtbaar. Dit om te voorkomen dat er in die periode nieuwe problematische schuldposities ontstaan.
Onduidelijkheden
De voorwaarden van een BKR-registratie zijn ook niet geheel duidelijk. Bijvoorbeeld in de zaak tussen Hoist Finance en eiser X. Hoist had wegens een achterstand het aan X verstrekte krediet opgeëist en X geregistreerd bij het BKR. Toen de achterstand na enige tijd was afgelost, verzocht X aan Hoist om de BKR-registratie te verwijderen. Hoist weigerde dit, waardoor X naar de voorzieningenrechter stapte.
De voorzieningenrechter kon uit de eerdere jurisprudentie geen duidelijke lijn opmerken over de grondslag van de toetsing van een dergelijke registratie en de rechtsmiddelen die daartegen aanwezig zijn.
Grondslag
Wat vaststaat is dat een een BKR-registratie moet voldoen aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Het is alleen niet duidelijk of er gekeken moet worden naar de wettelijke plicht (art. 6 lid 1 sub c AVG) of het gerechtvaardigd belang (art. 6 lid 1 sub f AVG), of de mogelijkheid van beide.
Het antwoord hierop is van belang voor de vraag of de geregistreerde recht heeft gegevenswissing (art. 17 AVG) en het recht op bezwaar (art. 21 AVG).
Prejudiciële vragen
Door de onduidelijkheid besluit de voorzieningenrechter de volgende drie vragen aan de Hoge Raad te stellen:
Moet de verwerking van concrete persoonsgegevens door een kredietinstelling, door middel van een individuele registratie in het systeem van de BKR, worden getoetst aan het bepaalde in artikel 6 lid 1, aanhef en onder c, AVG, of aan artikel 6 lid 1 aanhef en onder f AVG, of aan beide bepalingen?
Betekent het antwoord op vraag 1
dat aan degene van wie de persoonsgegevens zijn geregistreerd, geen beroep toekomt op het recht van gegevenswissing als bedoeld in artikel 17 AVG? Of dat aan diegene geen recht van bezwaar toekomt als bedoeld in artikel 21 AVG?
Indien het antwoord op vraag 2.b. meebrengt dat bij een BKR-registratie geen recht op bezwaar als bedoeld in artikel 21 AVG bestaat, leidt dat er dan toe dat artikel 35 AVG in de gerechtelijke procedure tot verwijdering van die registratie geen rol speelt?
Antwoord Hoge Raad
Uit het recente arrest oordeelt de Hoge Raad dat artikel 6 lid 1 sub c AVG (wettelijke plicht) geen grondslag is voor het doen van een BKR-registratie. Die verwerking kan wel worden getoetst aan het artikel 6 lid 1 sub f AVG (gerechtvaardigd belang). De Hoge Raad oordeelt ook dat de geregistreerde het recht heeft op gegevenswissing (art. 17 AVG) en het recht op bezwaar (21 AVG).
De uitspraken van de Hoge Raad zullen zeer belangrijk zijn voor de praktijk. De geregistreerde krijgt nu meer duidelijkheid over zijn/haar rechten en over de mogelijkheid om de BKR-registratie verwijderd te krijgen. Ook is het voor kredietinstellingen nu duidelijk hoe zij met een verzoek tot verwijdering om moeten gaan.
Wilt u advies over of begeleiding bij conflicten over het cliëntenonderzoek van banken en de registratie van persoonsgegevens in de Gebeurtenissenadministratie, het IVR, het Incidentenregister en het EVR? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.
