Uitspraak: Zorgplicht van verzekeraar brengt met zich mee dat zij consumenten dient te waarschuwen voor het risico van onderverzekering

Meneer A heeft een woning met een rieten dak. Deze heeft hij sinds 1 juni 1984 tegen brand verzekerd. In de polisvoorwaarden is opgenomen dat ‘voor de opgave van de verzekerde som en de hoogte daarvan’ alleen de verzekeringnemer zelf verantwoordelijk is. Deze verzekerde som is in 1993 aangepast en vastgesteld op f 175.000,-. Deze verzekerde som is door meneer A in 1997 verhoogd tot f 225.000,-. In verband met de invoering van de euro is met ingang van 1 januari 2002 de verzekerde som omgezet in € 102.101,-. Deze verzekerde som is hierna niet meer aangepast.

Verzekeraar waarschuwt consument per brief voor onderverzekering woning

In januari 2003 heeft de verzekeraar meneer A nog een brief gestuurd waarin zij aangeven dat het premiebedrag gewijzigd kan zijn ten opzichte van vorig jaar. In 2005 heeft de verzekeraar meneer A nog een brief gestuurd waarbij zij meneer A erop wijzen dat de polis sinds 1997 niet meer is gewijzigd. De verzekering stelde daarbij dat er volgens hen sprake was van onderverzekering. Er werd daarbij voorgesteld om een afspraak te maken om zo eventueel de verzekerde bedragen aan te passen.

In april 2012 is er brand geweest in de woning van meneer A. Hierdoor heeft meneer A brand- en waterschade geleden. De schade wordt begroot op € 29.032,27. Op grond van de verzekerde som wordt er € 10.189,38 vergoed. Wegens onderverzekering wordt het restantbedrag van € 18.842,89.

Meneer A is een procedure gestart bij de rechtbank en heeft daarbij gevorderd dat de verzekeraar wordt veroordeeld om ook het resterende schadebedrag van € 18.842,89 te vergoeden. Volgens meneer A heeft de verzekeraar hem niet voldoende vaak en indringend gewaarschuwd voor onderverzekering. Daardoor is de verzekeraar tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen die voortvloeien uit de verzekeringsovereenkomst met de verzekeraar. De rechtbank heeft de vordering van meneer A afgewezen. Uit de polisvoorwaarden blijkt dat alleen meneer A verantwoordelijk is voor de hoogte van de verzekerde som. Er is volgens de rechtbank niet gebleken dat er sprake is van een situatie waarin toepassing van deze voorwaarden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Daarnaast heeft de verzekeraar meneer A voldoende gewaarschuwd.

Hof: moet onderscheid gemaakt worden tussen zorgplicht van verzekeraar en assurantietussenpersoon

Meneer A heeft hoger beroep ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Het gerechtshof oordeelt dat een verzekeraar jegens de particuliere verzekeringnemer op zorgvuldige wijze de gerechtvaardigde belangen van de verzekeringnemer in acht moet nemen. Dit betreft een zorgplicht van de verzekeraar die ook is vastgelegd in artikel 4:24a lid 1 van de Wet op het Financieel Toezicht. Deze zorgplicht vloeit voort uit hetgeen de eisen van redelijkheid en billijkheid meebrengen. Het is daarbij belangrijk dat de zorgplicht van de verzekeraar wordt onderscheiden van de zorgplicht van de assurantietussenpersoon omdat er tussen een verzekeringnemer en zijn verzekeraar in beginsel geen sprake is van een overeenkomst van opdracht uit hoofde waarvan de verzekeraar de verzekeringnemer adviseert.

Wat de omvang is van de zorgplicht van de verzekeraar hangt af van de omstandigheden van het geval. Deze omstandigheden bestaan onder andere uit de aard en complexiteit van de verzekeringsovereenkomst, de hoedanigheid en eventuele deskundigheid van de cliënt en de mate en wijze van bemoeienis van en eventuele advisering door de verzekeraar bij het afsluiten en continueren van de verzekeringsovereenkomst.

Consument heeft verzekering afgesloten zonder tussenkomst van een assurantietussenpersoon

In dit geval is sprake van verzekering tegen brandschade aan de woning van meneer A. Deze verzekering is door meneer A, zonder tussenkomst van een assurantietussenpersoon, rechtstreeks bij de verzekeraar afgesloten. Het kantoor waar meneer A de verzekering heeft afgesloten is een kleine verzekeraar. Vanaf 1993 tot en met 1997 kwam een medewerker van de verzekeraar persoonlijk bij meneer A langs. Deze verhouding is echter in de loop van de tijd verzakelijkt tot een schriftelijk contact.

Het gerechtshof stelt dat bij een verzekering zoals deze van de verzekeraar in redelijkheid kan worden verlangd dat zij bij aanvang en bij verlenging van de overeenkomst tegen het gevaar van onderverzekering waarschuwt. Dat in de polisvoorwaarden is opgenomen dat meneer A zelf verantwoordelijk is voor de opgave van de verzekerde som neemt niet weg dat er een waarschuwingsplicht rust op de verzekeraar. De zorgplicht van de verzekeraar tegenover meneer A brengt met zich mee dat zij meneer A bij aanvang en voortzetting van de overeenkomst dient te waarschuwen voor het risico van onderverzekering.

Meneer A heeft in december 2005 een brief van de verzekeraar ontvangen waarin zij meneer A heeft meegedeeld dat er naar haar mening sprake was van onderverzekering. Dat meneer A verder niets heeft gedaan met deze mededeling en dit advies dient voor risico van meneer A te blijven. Daarbij heeft de verzekeraar gesteld dat zij haar verzekeringnemers jaarlijks, bij het toezenden van de premienota, voor het risico van onderverzekering waarschuwt. In deze zaak stelt meneer A zich op het standpunt dat de verzekeraar tekort is geschoten in de nakoming van haar zorgplicht. Meneer A dient daarom ook te stellen en zo nodig te bewijzen dat de verzekeraar hem niet heeft gewaarschuwd. Meneer A heeft in deze zaak echter niet voldoende specifiek bewijs aangeboden dat de verzekeraar haar waarschuwingsplicht heeft geschonden. Het gerechtshof oordeelt daarom dat de verzekeraar niet tekort is geschoten in de nakoming van haar zorg- dan wel waarschuwingsplicht tegenover meneer A.

Klik hier voor de volledige uitspraak.

Financieel recht advocaten

Heeft u ook een geschil met uw verzekeraar of adviseur over uw verzekering? Of heeft u het idee dat de verzekeraar of tussenpersoon haar zorgplicht op andere wijze heeft geschonden? Neem dan hier vrijblijvend contact op met een van onze advocaten. Ons kantoor heeft ruime ervaring met het procederen tegen verzekeraars, banken, tussenpersonen, financieel adviseurs, hypotheekadviseurs, beleggingsadviseurs alsmede vermogensbeheerders.

Zie ook vergelijkbare uitspraken:

Lenie Spoor

Wij staan voor u klaar

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 10+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant
Neem contact op

Wij helpen u graag

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 10+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant