Bank mag klantrelatie beëindigen vanwege onvoldoende medewerking cliëntenonderzoek

Wanneer een bank een klantrelatie opzegt, kan dat verstrekkende gevolgen hebben voor de betrokkene. In een recente uitspraak van de rechtbank Amsterdam (ECLI:NL:RBAMS:2025:4334) stond precies zo’n kwestie centraal. Rabobank beëindigde de relatie met een particuliere klant wegens integriteitsrisico’s en een onvolledig cliëntenonderzoek. De rechter oordeelde dat de bank dit mocht doen. In deze blog lichten we deze uitspraak toe en bespreken we wat dit betekent voor consumenten die in een soortgelijke situatie terechtkomen.

Beëindiging bankrelatie: wat speelde er in deze zaak?

De eiseres in deze zaak had bij Rabobank een betaalrekening, hypotheek en verzekeringen. Daarnaast voerde zij onder een handelsnaam consultancy- en bemiddelingswerkzaamheden uit. Rabobank startte in 2023 een cliëntenonderzoek naar aanleiding van ongebruikelijke transacties op haar rekening. Die betroffen onder andere grote contante stortingen, transacties met een voormalig partner die verdacht wordt van witwassen, en betalingen van een geldwisselkantoor dat negatief in de media verscheen.

Hoewel de klant op verzoek van Rabobank verschillende documenten aanleverde, oordeelde de bank dat de verklaringen niet controleerbaar of geloofwaardig genoeg waren. De bank sloot het onderzoek af en zegde op 11 maart 2024 de klantrelatie op, met als reden dat zij haar verplichtingen onder de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) niet kon nakomen.

Wat is een cliëntenonderzoek en waarom is het belangrijk?

Banken zijn wettelijk verplicht om hun klanten te onderzoeken, zeker wanneer er aanwijzingen zijn voor witwasrisico’s of verdachte transacties. Deze verplichting volgt uit de Wwft, een wet die financiële instellingen verplicht om maatregelen te nemen tegen witwassen en terrorismefinanciering.

Een cliëntenonderzoek houdt in dat de bank moet vaststellen wie de klant is, wat de herkomst van bepaalde transacties is en of er risico’s zijn die een financiële relatie onwenselijk maken. Wanneer de klant onvoldoende meewerkt of als de verklaringen ongeloofwaardig zijn, moet de bank de relatie zelfs beëindigen op grond van artikel 5 lid 3 Wwft.

Wat vond de rechter van de opzegging door Rabobank?

De rechtbank oordeelde dat Rabobank in dit geval terecht gebruikmaakte van haar contractuele opzeggingsbevoegdheid (artikel 35 van de Algemene Bankvoorwaarden). Hoewel het belang van toegang tot betalingsverkeer zwaar weegt, vond de rechter dat de bank in dit geval voldoende onderbouwd had waarom zij geen vertrouwen meer had in de klant.

De klant had de gelegenheid gekregen om uitleg te geven over de transacties en documenten aan te leveren, maar die bleken volgens de rechter ontoereikend. Met name de transacties van meer dan €200.000 van haar voormalig partner, een verdachte in een strafrechtelijk witwasonderzoek, konden niet voldoende worden verklaard. De bank mocht zich daarom beroepen op haar zorgplicht en het integriteitsbeleid.

Wat betekent dit voor consumenten met bancaire problemen?

Deze uitspraak bevestigt dat banken niet zomaar een relatie mogen beëindigen, maar dat zij dat wél mogen doen als sprake is van integriteitsrisico’s en onvoldoende medewerking van de klant. Banken moeten immers kunnen aantonen dat zij hun poortwachtersrol serieus nemen.

Tegelijkertijd laat de zaak zien hoe belangrijk het is om tijdig, volledig en controleerbaar te reageren op vragen van een bank. Als u bijvoorbeeld te maken krijgt met een EVR-registratie (Extern Verwijzingsregister) of een cliëntenonderzoek, is het verstandig om direct juridische hulp in te schakelen. Een verkeerde stap of onvolledige documentatie kan leiden tot ‘unbankability’, waarbij u geen toegang meer heeft tot het financiële systeem.

Wat kunt u doen bij beëindiging van uw bankrelatie?

Wanneer uw bankrekening of hypothecaire relatie wordt beëindigd of u wordt geconfronteerd met een onderzoek op basis van de Wwft, is het van belang om snel te handelen. Financiële instellingen mogen niet willekeurig handelen, maar hun beleid moet voldoen aan redelijkheid, proportionaliteit en zorgvuldigheid.

U heeft recht op juridische bijstand wanneer u wordt geconfronteerd met:

• een opgezegde bankrelatie of hypotheek;
• een registratie in het EVR of IVR;
• een weigering van een lening of hypotheek zonder duidelijke motivering;
• een cliëntenonderzoek waarbij u wordt verzocht om transacties of inkomsten toe te lichten.

Heeft uw bankrelatie op het spel gestaan of is deze beëindigd? Neem contact op

Wordt u geconfronteerd met een beëindigde bankrelatie, een weigering van een hypotheek of opname in het EVR-register? Bij Financieel Recht Advocaten hebben wij ruime ervaring met dit soort geschillen. Wij beoordelen of de bank rechtmatig heeft gehandeld en helpen u bij het aanvechten van een onterechte beëindiging of registratie.

Laat het er niet bij zitten als u te maken heeft met problemen rondom uw bank of kredietverstrekker. Neem vandaag nog contact op met Financieel Recht Advocaten voor juridische hulp bij beëindiging bankrelatie.