Hof Amsterdam bevestigt rechtmatigheid opzegging bankrekening Stichting Voor Waarheid
Het gerechtshof Amsterdam heeft op 28 januari 2025 een belangrijke uitspraak gedaan in een zaak tussen Stichting Voor Waarheid en ING Bank. De stichting voerde aan dat ING de bancaire relatie ten onrechte had opgezegd en dat de bank verplicht was opnieuw een rekening aan te bieden. ING stelde daarentegen dat de relatie was beëindigd wegens integriteitsrisico’s en het niet kunnen afronden van een wettelijk verplicht klantenonderzoek. Het hof bevestigde de eerdere uitspraak van de rechtbank en oordeelde dat ING de rekening terecht had gesloten en niet verplicht is om opnieuw een betaalrekening aan te bieden.
Achtergrond van de zaak
De kwestie begon toen ING de bankrekening van Stichting Voor Waarheid – voorheen bekend als Stichting Viruswaarheid.nl en daarvoor als Stichting DancaMundo – opzegde. De stichting had aanvankelijk een rekening geopend voor DancaMundo, een organisatie gericht op dansonderwijs en Latijnse dans. Tijdens de coronapandemie begon deze rekening echter donaties te ontvangen die waren bedoeld voor juridische procedures tegen de Nederlandse coronamaatregelen.
Toen ING ontdekte dat de rekening werd gebruikt voor een ander doel dan waarvoor deze was geopend, startte de bank een onderzoek. Daarbij stuitte ING op een transactie van € 50.000, die door de bestuurder van de stichting, [naam 1], zou zijn geleend voor een privé-investering in een stuk grond in Spanje. ING vroeg om documentatie over deze transactie, maar ontving die aanvankelijk niet. Vervolgens besloot de bank de rekening te sluiten, omdat er sprake zou zijn van integriteitsrisico’s en onvoldoende transparantie.
De stichting vocht deze opzegging aan en eiste bij de rechtbank dat ING haar opnieuw een betaalrekening zou aanbieden. Toen de rechtbank die eis afwees, ging de stichting in hoger beroep bij het gerechtshof Amsterdam.
Oordeel van het gerechtshof
Het hof oordeelde dat ING het recht had om de bankrelatie met de stichting te beëindigen. Volgens de bank waren er voldoende gronden om de opzegging te rechtvaardigen:
1. Gebruik van de rekening voor een ander doel
De stichting had de rekening oorspronkelijk geopend voor dansgerelateerde activiteiten, maar deze werd gebruikt om donaties te ontvangen voor juridische procedures. Dit was in strijd met de contractvoorwaarden van ING.
2. Onvoldoende transparantie over financiële transacties
ING vroeg op meerdere momenten om aanvullende informatie over de herkomst en bestemming van het geld op de rekening. De stichting verstrekte die informatie pas laat en onvolledig, waardoor het klantenonderzoek niet succesvol kon worden afgerond.
3. Integriteitsrisico en belangenverstrengeling
De bestuurder van de stichting had € 50.000 van de rekening overgemaakt naar een privédoel, zonder duidelijke toestemming van de donateurs en zonder dat dit voldeed aan de voorwaarden van de stichting zelf. Dit werd door ING als een serieus integriteitsrisico beschouwd.
4. Omzeiling van het klantenonderzoek
Voordat het klantenonderzoek van ING was afgerond, wijzigde de stichting haar naam en statuten, waardoor een andere organisatie in feite de rekening overnam. Dit bemoeilijkte het onderzoek en droeg bij aan het verlies van vertrouwen van de bank in de organisatie.
Op basis van deze factoren concludeerde het hof dat de bank de rekening terecht had opgezegd en niet verplicht was om de stichting opnieuw toegang te geven tot het betalingsverkeer.
Wat betekent deze uitspraak voor anderen?
Deze uitspraak bevestigt dat banken ruime bevoegdheid hebben om een rekening op te zeggen als er sprake is van integriteitsrisico’s of als het klantenonderzoek niet naar tevredenheid wordt afgerond. Dat kan ingrijpende gevolgen hebben voor ondernemers, stichtingen en particulieren die afhankelijk zijn van hun bankrekening.
Belangrijke lessen uit deze zaak
1. Wees transparant over financiële transacties
Banken zijn wettelijk verplicht om verdachte transacties te onderzoeken. Als een rekeninghouder niet snel en volledig meewerkt, kan dat leiden tot een opzegging van de bankrelatie.
2. Gebruik een zakelijke rekening alleen voor het oorspronkelijke doel
Wanneer een zakelijke rekening wordt geopend voor een specifiek doel (zoals dansonderwijs), mag deze niet zomaar voor iets anders worden gebruikt (zoals het financieren van juridische procedures). Dit kan worden gezien als een contractbreuk.
3. Veranderingen in de organisatie moeten worden afgestemd met de bank
ING zag de naamswijziging en wijziging van statuten als een poging om het lopende klantenonderzoek te omzeilen. Dit droeg bij aan het besluit om de rekening te sluiten. Het is daarom belangrijk om zulke veranderingen vooraf te bespreken met de bank.
4. Een opzegging is vaak definitief
Zelfs als een organisatie na de opzegging haar bestuur en toezichtstructuur aanpast, betekent dat niet automatisch dat de bank haar opnieuw als klant moet accepteren. Integriteitsrisico’s uit het verleden blijven een rol spelen.
Wat kunt u doen als uw bankrekening wordt opgezegd?
Een bankrekening is essentieel voor deelname aan het maatschappelijk verkeer en zakelijk succes. Maar wat kunt u doen als uw bank uw rekening plotseling opzegt?
Vraag om een onderbouwing van de opzegging: Banken zijn verplicht om een reden te geven voor het beëindigen van de relatie. Vraag schriftelijk om deze motivatie.
Werk mee aan klantenonderzoek: Als een bank vragen stelt over transacties, is het cruciaal om zo snel mogelijk alle gevraagde documenten aan te leveren.
Schakel juridische hulp in: Banken hebben veel macht en kunnen rekeningen soms onterecht opzeggen. Een juridisch specialist op het gebied van financieel recht kan beoordelen of een opzegging onterecht is en of er mogelijkheden zijn om hiertegen in beroep te gaan.
Hulp nodig bij een conflict met uw bank?
Heeft uw bank uw rekening plotseling opgezegd en weet u niet wat u moet doen? Of heeft u problemen met een lening of hypotheekverstrekker? Financieel Recht Advocaten is gespecialiseerd in zaken tegen banken en kan u helpen uw rechten te beschermen. Neem vandaag nog contact met ons op voor juridisch advies.