Uitspraak: Beleggingsadviseur aansprakelijk voor te risicovolle beleggingsstrategie

Een advocaat-ondernemer die zelf zijn pensioenopbouw verzorgt, hield in dat kader een beleggingsportefeuille aan. In 2004 en 2005 heeft de advocaat-ondernemer zijn beleggingsportefeuille ter waarde van € 335.192,93 in vermogensbeheer ondergebracht bij Harmony Vermogensbeheer B.V. (hierna: “Adviseur”). Hij heeft toen een vragenlijst ingevuld waaruit – onder meer – blijkt dat hij een neutrale beleggingsstrategie wilde volgen, met als (hoofdzakelijk) doel vermogensgroei op de middellange termijn. De advocaat-ondernemer wilde in ruime mate (tot 50%) in aandelen gaan beleggen. De advocaat had zelf meer dan vijf jaar ervaring in beleggen, zijn inkomstenbronnen voor nu en in de toekomst waren toereikend en stabiel en hij wilde 25-50% van zijn vermogen beleggen. Een vermogensdaling van 10-15% was voor de advocaat-ondernemer acceptabel in een slechte periode. Tot slot gaf de advocaat-ondernemer aan absoluut geen geld te lenen voor beleggingsdoeleinden.

Op 25 november 2004 heeft de advocaat-ondernemer een vermogensadviesovereenkomst gesloten met Adviseur. In het begin van de vermogensadviesrelatie hadden de advocaat-ondernemer en een medewerker van Adviseur meermalen per week contact, later werd dit verminderd naar ongeveer één keer per week of per twee weken. Adviseur heeft voor rekening van de advocaat-ondernemer tijdens het vermogensbeheer transacties uitgevoerd op het terrein van aandelen, opties en warrants.

Verliezen door beleggingen in risicovol hedgefund en beurscrash

Omstreeks 18 oktober 2007 heeft de Adviseur de advocaat-ondernemer gewezen op de mogelijkheid om te beleggen in het Global Opportunities Fund, een risicovol hedgefund. Naar aanleiding daarvan heeft de advocaat-ondernemer voor € 128.052,00 in dit fonds geparticipeerd. Als gevolg van de beurscrash in 2008, is het hedgefund ten onder gegaan. Onder meer naar aanleiding daarvan ontstonden er debetstanden op de beleggingsportefeuille van de advocaat-ondernemer. Om deze debetstanden op te heffen, heeft de advocaat-ondernemer via verschillende stortingen een totaalbedrag van € 614.572,75 bijgestort in zijn portefeuille.

Gewijzigd risicoprofiel: van neutraal naar dynamisch/offensief

Op 4 augustus 2009 kwamen de advocaat-ondernemer en Adviseur een nieuwe vermogensadviesovereenkomst overeen. Daarbij is ook een geactualiseerd cliëntprofiel opgesteld, in de daaraan ten grondslag liggende vragenlijst is – voor zover van belang –ingevuld: 1) dat zijn inkomen toereikend en stabiel was, 2) dat in het beleggingsbeleid geen rekening hoefde te worden gehouden met zijn pensioenvoorziening, 3) dat hij hoofdzakelijk (tot 100%) in aandelen wilde beleggen, 4) dat een dynamische/offensieve beleggingsstrategie hem aansprak, 5) dat hij geringe tot gemiddelde kennis van beleggen had, 6) dat hij een waardedaling van 20% vervelend vond, maar wist dat dit kon gebeuren, en 7) dat hij misschien een lening zou afsluiten indien zich een goede beleggingskans voordeed, maar hij geen (vrij) vermogen zou hebben. Per brief d.d. 4 september 2009 heeft Adviseur aan de advocaat-ondernemer bevestigd dat zijn beleggersprofiel is gewijzigd naar dynamisch/offensief.

Verliezen door risicovol beleggingsbeleid, advocaat start rechtszaak

Op 1 januari 2011 was de waarde van de portefeuille ruim € 300.000,=. Eind februari 2011 heeft de Adviseur op risico van de advocaat-ondernemer een op daling van de beurzen gerichte strategie uitgevoerd, onder andere via zogenaamde put opties. Toen de verwachte daling zich niet verwezenlijkte, is in maart 2011 het beleid gewijzigd naar een strategie gericht op een stijgende beurs. Vervolgens zijn – toen de beurzen alsnog daalden – grote verliezen geleden. Tussen 2006 en oktober 2011 heeft de advocaat-ondernemer € 629.674,08 aan transactiekosten betaald.

In november 2011 heeft de advocaat-ondernemer de contractuele relatie met Adviseur beëindigd en haar aansprakelijk gesteld voor de door hem geleden schade. De portefeuille had op dat moment een waarde van € 35.298,59. Ter zekerheid van verhaal heeft de advocaat-ondernemer diverse (conservatoire) beslagen gelegd. In eerste aanleg heeft de advocaat-ondernemer een bedrag ad € 597.382,11 aan schadevergoeding gevorderd van Adviseur. In eerste aanleg wordt de vordering van de advocaat-ondernemer afgewezen.

Beleggende advocaat: gevoerde beleggingsstrategie conflicteerde met het opgestelde risicoprofiel

Tegen deze uitspraak is de advocaat-ondernemer in hoger beroep gegaan. In hoger beroep voert de advocaat-ondernemer aan dat de Adviseur haar zorgplicht heeft geschonden, doordat zij onvoldoende onderzoek heeft gedaan naar de financiële mogelijkheden, deskundigheid en doelstellingen van de advocaat-ondernemer. Eveneens heeft Adviseur onvoldoende gewaarschuwd voor eventuele risico's die aan een voorgenomen of toegepaste beleggingsvorm zijn verbonden, alsook voor het feit dat een door hem voorgenomen of toegepaste beleggingsstrategie niet past bij zijn financiële mogelijkheden of doelstellingen, zijn risicobereidheid of zijn deskundigheid. Adviseur heeft volgens advocaat-ondernemer niet voldaan aan haar plicht om hem te beschermen tegen een gebrek aan kunde en inzicht of van eigen lichtvaardigheid.

Gerechtshof: adviseur heeft zorgplicht geschonden door te risicovolle beleggingstransacties te adviseren

Het Gerechtshof overweegt dat de Adviseur inderdaad haar zorgplicht heeft geschonden. Op basis van de vragenlijst uit 2004 was immers een neutraal risicoprofiel vastgesteld met de toelichting dat de doelstelling primair was gericht op vermogensgroei met een gemiddeld risico. Tegen die achtergrond is het onnavolgbaar dat Adviseur zeer offensieve en risicovolle transacties heeft geadviseerd in opties, shorts en hedge funds. Daarbij was ook nog eens sprake van geringe spreiding, door bijvoorbeeld 36% van het vermogen in een hedge fund te beleggen. Adviseur had voormelde zeer offensieve transacties niet mogen adviseren zonder daarbij uitdrukkelijk en in niet mis te verstane bewoordingen te wijzen op het feit dat het beleggingsbeleid en de geadviseerde transacties in strijd waren met het overeengekomen risicoprofiel, dat deze transacties konden leiden tot debetstanden die hij blijkens zijn profiel niet aanvaardbaar vond en dat deze transacties haaks konden staan op zijn wens om niet met geleend geld te beleggen. Bovendien had Adviseur in niet mis te verstane bewoordingen moeten waarschuwen voor de aan deze transacties specifiek verbonden risico's. Dat heeft Adviseur onvoldoende gedaan volgens het Gerechtshof. Ook bij de wijziging van het risicoprofiel in 2009, had Adviseur in niet mis te verstande bewoordingen moeten waarschuwen voor de gevolgen daarvan. Het hof is voorts van oordeel dat de advocaat-ondernemer niet zodanig deskundig of ervaren was dat Adviseur ervan uit mocht gaan dat hij zelf zou constateren dat de geadviseerde strategie in strijd was met het door hem gekozen risicoprofiel en dat hij de aan de geadviseerde complexe optietransacties verbonden specifieke risico's zou doorgronden.

Eigen schuld van 50% aan de zijde van de belegger

Het Gerechtshof overweegt wel dat er sprake is van eigen schuld aan de zijde van de advocaat-ondernemer. Daarbij neemt het Gerechtshof in aanmerking dat de advocaat-ondernemer het beheer had over zijn beleggingsportefeuille en zelf beslissingen tot (ver)koop maakte, doch dat dit op advies van Adviseur gebeurde. Advocaat-ondernemer had verdere relevante beleggingservaring en had als advocaat academisch denkniveau, maar heeft nagelaten om navraag te doen over beleggingswijzen en daaraan verbonden risico's aan zijn Adviseur. Om die reden overweegt het Gerechtshof dat de schade van € 597.382,11 door beide partijen in gelijke delen dient te worden gedragen. Adviseur dient dan ook € 298.691,06 aan schadevergoeding te betalen aan advocaat-ondernemer.

Financieel Recht Advocaten

Heeft u ook schade geleden op uw beleggingen en bent u van mening dat uw bank, adviseur of vermogensbeheerder een te risicovol beleggingsbeleid heeft gevoerd of in strijd heeft gehandeld met de gemaakte afspraken? Of heeft uw bank, vermogensbeheerder of adviseur op andere wijze haar zorgplicht tegenover u geschonden? Neem hier dan vrijblijvend contact op met een van onze gespecialiseerde advocaten. De advocaten van Financieel Recht Advocaten hebben ruime ervaring met het procederen tegen banken en vermogensbeheerders.

Klik hier voor de volledige uitspraak.

Zie ook vergelijkbare uitspraken:

Jamiro van de Wiel

Wij staan voor u klaar

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant
Neem contact op

Wij helpen u graag

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant