Financiële instellingen zoals banken en hypotheekverstrekkers zijn verplicht om ongebruikelijke transacties te melden om het financiële systeem te beschermen tegen misbruik. Dit valt onder de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Maar wat zijn ongebruikelijke transacties precies? Hoe herkent u ze, en wat zijn de verplichtingen van financiële instellingen in dit proces?
Wat is een ongebruikelijke transactie?
Een transactie is simpel gezegd een financiële handeling tussen twee of meer partijen. Dit kan bijvoorbeeld een betaling zijn voor goederen of diensten. Een ongebruikelijke transactie is een transactie die afwijkt van het normale gedrag van een klant. Dit kan bijvoorbeeld een veel groter bedrag zijn dan normaal of een transactie die niet past binnen de gebruikelijke activiteiten van de klant.
Het is belangrijk om te begrijpen dat een transactie niet altijd verdacht hoeft te lijken om toch als ongebruikelijk te worden aangemerkt. Soms kan een transactie op het eerste gezicht normaal lijken, maar bij nadere analyse afwijken van wat gebruikelijk is voor die specifieke klant of sector. Dit maakt het monitoren en melden van dergelijke transacties essentieel voor financiële instellingen.
Waarom is het melden van ongebruikelijke transacties verplicht?
De Wwft verplicht financiële instellingen om ongebruikelijke transacties te melden bij de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland). Dit meldingsproces helpt de overheid bij het voorkomen van witwassen, fraude en de financiering van terrorisme. Door verdachte geldstromen te identificeren en te rapporteren, kunnen criminelen worden opgespoord en kan illegaal verkregen geld uit de circulatie worden gehaald.
Het niet melden van een ongebruikelijke transactie kan grote juridische gevolgen hebben voor de financiële instelling. Dit kan leiden tot hoge boetes, reputatieschade en zelfs strafrechtelijke vervolging. Daarom hebben banken, hypotheekverstrekkers en andere financiële instellingen uitgebreide interne controlesystemen opgezet om verdachte transacties te signaleren.
Objectieve en subjectieve indicatoren
Bij het vaststellen of een transactie ongebruikelijk is, zijn er twee soorten indicatoren: objectieve en subjectieve indicatoren.
Objectieve indicatoren zijn vaste criteria die altijd moeten worden gemeld, ongeacht de omstandigheden. Voorbeelden hiervan zijn contante stortingen van € 10.000 of meer, of grote geldbedragen die worden overgemaakt naar risicolanden. Deze meldingen zijn verplicht, zelfs als de instelling geen directe aanleiding ziet voor verdachte activiteiten.
Subjectieve indicatoren zijn minder eenduidig. Hierbij gaat het om transacties die verdacht overkomen op basis van de kennis en ervaring van de medewerker die de transactie beoordeelt. Dit kunnen bijvoorbeeld onverwachte grote bedragen zijn die niet passen binnen het normale financiële gedrag van een klant. Hier speelt ook het zogenaamde “onderbuikgevoel” van een medewerker een rol.
Hoe wordt een ongebruikelijke transactie gemeld?
Het melden van een ongebruikelijke transactie gebeurt via een meldportaal van de FIU-Nederland. In deze melding moeten onder andere de identiteit van de cliënt, het tijdstip en de aard van de transactie worden opgenomen, evenals de redenen waarom de transactie als ongebruikelijk wordt beschouwd.
Daarnaast moeten financiële instellingen ervoor zorgen dat zij voldoen aan hun geheimhoudingsplicht. Dit betekent dat de cliënt nooit op de hoogte mag worden gebracht van een melding. Als een klant informatie zou krijgen over een melding, kan dit de opsporing van witwaspraktijken of terrorismefinanciering in gevaar brengen.
Wat zijn de gevolgen van een melding?
Nadat een financiële instelling een melding heeft gedaan, beoordeelt de FIU-Nederland of de transactie verdacht is en verder moet worden onderzocht door opsporingsinstanties of veiligheidsdiensten. Het is belangrijk te weten dat de instelling die de melding doet, vrijwaring geniet. Dit betekent dat zij niet aansprakelijk is voor eventuele schade die de cliënt oploopt door de melding, mits deze te goeder trouw is gedaan. De gegevens die aan FIU-Nederland zijn verstrekt, kunnen ook niet tegen de melder worden gebruikt in een strafrechtelijk onderzoek naar witwassen of terrorismefinanciering.
Privacy en bescherming van klantgegevens
Hoewel het melden van ongebruikelijke transacties belangrijk is voor de bescherming van het financiële stelsel, is het ook cruciaal om de privacy van klanten te waarborgen. Financiële instellingen moeten ervoor zorgen dat ze alleen gegevens verwerken die noodzakelijk zijn voor de melding en dat deze gegevens vertrouwelijk worden behandeld. Alleen aangewezen personen binnen de organisatie mogen toegang hebben tot de persoonlijke gegevens van de klant.
Hulp van Financieel Recht Advocaten
Heeft u problemen met banken, leningen of hypotheekverstrekkers en denkt u dat er onterecht melding is gemaakt van een ongebruikelijke transactie? Of heeft u vragen over de manier waarop uw gegevens zijn verwerkt? Financieel Recht Advocaten heeft uitgebreide ervaring met juridische procedures rond de Wwft en kan u bijstaan bij het oplossen van dergelijke geschillen. Neem vandaag nog contact met ons op voor vrijblijvend juridisch advies.
