Credit Europe Bank mocht spaarrekening beëindigen na onvoldoende medewerking aan cliëntenonderzoek
Op 10 februari 2025 heeft de Geschillencommissie van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) een bindende uitspraak gedaan in een zaak tussen een consument en Credit Europe Bank N.V. (uitspraak nr. 2025-0102). De bank had de spaarrekening en termijndeposito’s van de consument beëindigd omdat hij onvoldoende informatie had verstrekt over de herkomst van zijn spaargeld. De consument vorderde een schadevergoeding wegens gemiste rente, maar Kifid stelde de bank in het gelijk.
Dit artikel bespreekt de juridische overwegingen in deze zaak en wat consumenten moeten weten over hun verplichtingen bij een cliëntenonderzoek op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).
Waarom vroeg de bank om informatie over het spaargeld?
De consument had op 11 september 2023 een spaarrekening met termijndeposito’s bij Credit Europe Bank geopend. Kort daarna stortte hij aanzienlijke bedragen. € 29.400 op 28 september 2023, € 200.000 en € 50.000 op 8 november 2023.
Op 13 december 2023 verzocht de bank hem om informatie over de herkomst van deze bedragen, zoals bankafschriften of andere onderbouwende documenten. Dit verzoek was onderdeel van het verplichte cliëntenonderzoek dat banken moeten uitvoeren om verdachte transacties te identificeren en te voorkomen dat zij betrokken raken bij witwassen of terrorismefinanciering.
De consument reageerde summier en gaf geen voldoende onderbouwing. De bank vroeg hem daarop op 14 en 20 december 2023 opnieuw om aanvullende documentatie. Hij stuurde op 8 januari 2024 een schermopname van zijn internetbankieromgeving bij een andere bank, maar deze bleek niet afdoende.
Omdat de consument weigerde verdere details te verstrekken, besloot de bank de bancaire relatie te beëindigen en stortte het resterende saldo van zijn rekeningen terug naar zijn tegenrekening.
De klacht van de consument
De consument vond dat de bank onterecht zijn spaarrekening had opgeheven en stelde:
1. Hij had wel informatie verstrekt: Volgens de consument had hij met de verstrekte schermopname voldoende bewijs geleverd dat zijn spaargeld afkomstig was van eerdere termijndeposito’s. Ook zag hij geen reden waarom de bank extra documenten eiste.
2. De bank ging te ver in haar vragen: Hij vond de vragen van de bank in strijd met zijn privacy en voelde zich onder druk gezet. Volgens hem had de bank rekening moeten houden met zijn persoonlijke omstandigheden.
3. Opzeggingsbrief niet ontvangen: De consument stelde dat hij de opzeggingsbrief van 16 januari 2024 nooit had ontvangen door een sneeuwstorm.
4. Financiële schade: Omdat de bank zijn termijndeposito’s voortijdig beëindigde, moest hij een nieuwe deposito openen bij een andere bank met een lagere rente. Hierdoor misliep hij € 1.000 aan rente-inkomsten en eiste hij compensatie.
Het verweer van de bank
De bank stelde dat zij wettelijk verplicht was om te onderzoeken waar grote stortingen vandaan kwamen. Dit was nodig om te voldoen aan de Wwft. De bank voerde aan dat:
De consument geen volledige en duidelijke antwoorden had gegeven op haar vragen.
Een schermopname van een internetbankieromgeving geen officieel document is en geen herkomst van het geld bewijst.
Zij hem meerdere keren om aanvullende documentatie had gevraagd, maar hij niet voldoende meewerkte.
De opzeggingsbrief wél was verzonden en dat het onaannemelijk was dat hij deze niet had ontvangen, gezien het contact dat kort daarna had plaatsgevonden.
Volgens de bank had de consument voldoende tijd gehad om zijn spaargeld te verantwoorden, maar door zijn weigering kon de bank haar cliëntenonderzoek niet afronden.
Het oordeel van Kifid: de bank handelde correct
Kifid stelde Credit Europe Bank in het gelijk en oordeelde dat de bank de relatie mocht beëindigen. De belangrijkste redenen hiervoor waren:
1. Banken hebben een wettelijke verplichting tot cliëntenonderzoek
Op grond van artikel 3 Wwft moeten financiële instellingen onderzoek doen naar de herkomst van geld om witwassen en terrorismefinanciering te voorkomen.
Dit betekent dat zij documentatie mogen eisen en dat klanten verplicht zijn mee te werken.
2. De consument heeft onvoldoende informatie verstrekt
De consument leverde geen volledige onderbouwing van de herkomst van zijn spaargeld.
Een schermopname van een bankrekening volstond niet, omdat dit geen officieel bewijs is van de herkomst van de gelden.
Omdat de bank zonder deze informatie haar Wwft-verplichtingen niet kon naleven, mocht zij de relatie beëindigen.
3. De bank heeft voldoende waarschuwingen gegeven
De bank had de consument meerdere keren gevraagd om aanvullende gegevens.
In de communicatie had zij duidelijk gemaakt dat het niet verstrekken van informatie kon leiden tot beëindiging van de bankrelatie.
4. Het beëindigen van de bankrelatie was wettelijk toegestaan
Volgens artikel 5 lid 3 Wwft moet een bank de relatie beëindigen als het cliëntenonderzoek niet succesvol kan worden afgerond.
Daarnaast staat in de Algemene Bankvoorwaarden en de voorwaarden van de spaarrekening dat een bank het recht heeft om een rekening te beëindigen indien nodig.
5. Er is geen bewijs dat de opzeggingsbrief niet is ontvangen
De consument beweerde de opzeggingsbrief van 16 januari 2024 niet te hebben ontvangen, maar kon dit niet aantonen.
Omdat hij kort daarna meerdere keren contact had met de bank over de beëindiging, gaat Kifid ervan uit dat hij wel op de hoogte was.
6. Geen schadevergoeding voor gemiste rente
De consument stelde dat hij schade had geleden omdat hij een nieuwe termijndeposito moest afsluiten tegen een lagere rente.
Kifid oordeelde dat deze schade het gevolg was van zijn eigen nalatigheid bij het verstrekken van de gevraagde informatie.
Daarom had de bank geen verplichting om hem hiervoor te compenseren.
Wat betekent deze uitspraak voor consumenten?
Deze uitspraak benadrukt hoe belangrijk het is om tijdig en volledig mee te werken aan cliëntenonderzoeken van banken. Dit zijn de belangrijkste lessen:
Banken mogen vragen stellen over grote stortingen. Dit is een wettelijke verplichting op grond van de Wwft.
Klanten moeten gevraagde documenten verstrekken. Een schermopname of summiere uitleg is meestal niet voldoende. Banken vragen vaak om officiële documenten, zoals belastingaangiftes of verkoopcontracten.
Weigeren kan leiden tot beëindiging van de rekening. Als een bank niet kan verifiëren waar geld vandaan komt, mag zij de bankrelatie beëindigen.
Schade door beëindiging is voor eigen risico. Als een klant zijn spaargeld niet tijdig verantwoordt en de bank hem afsluit, heeft hij geen recht op schadevergoeding.
Zorg dat je altijd op tijd reageert op verzoeken van je bank. Banken geven meestal meerdere waarschuwingen. Negeer deze niet.
Hulp nodig bij een geschil met je bank?
Heb je te mContactaken met een opgezegde bankrekening of een blokkade vanwege cliëntenonderzoek? Financieel Recht Advocaten heeft ruime ervaring met geschillen tussen consumenten en banken. Neem vandaag nog contact op om uw zaak te bespreken.
