Staroil hield zich bezig met de export van olie. In 2008 heeft ING een kredietovereenkomst gesloten met Staroil. Op 6 april 2011 zijn partijen een raamovereenkomst overeengekomen. Op basis van deze overeenkomst heeft ING op verzoek van Staroil diverse keren Amerikaanse dollars omgezet naar euro’s.
In december 2014 is de kredietovereenkomst in verband met de liquidatie van Staroil ontbonden.
Niet veel later heeft het Office of Foreign Assets Control (OFAC) bekend gemaakt dat Staroil is geplaatst op de OFAC-lijst vanwege door de Amerikaanse overheid verboden en gesanctioneerde leveringen aan de Syrische partij Pangates en de Syrische regering. Naar aanleiding van die plaatsing heeft ING aan Staroil laten weten dat zij betalingen en valutatransacties/-omzettingen van Staroil heeft geblokkeerd. ING heeft het ‘bevroren’ banktegoed van in totaal USD 2.153.729,56 op een tussenrekening geplaatst, Staroil blijft rechthebbende hiervan.
Op 26 september 2017 heeft Staroil ING in kort geding gedagvaard en onder meer gevorderd dat ING wordt veroordeeld om het bedrag van USD 2.153.729,56 dat op een onbekende tussenrekening is geplaatst over te maken naar de dollarrekening van Staroil en het vrij te geven. De voorzieningenrechter heeft de vordering van Staroil afgewezen.
De beoordeling in hoger beroep
De vraag die het hof dient te beantwoorden is of ING verplicht is het banktegoed aan Staroil te betalen en Staroil aldus de vrije beschikking te geven over dat tegoed. ING beroept zich op overmacht.
Het hof stelt vast dat de vooralsnog geen girale betalingen mogelijk zijn van of naar de dollarrekening van Staroil, omdat de Amerikaanse correspondentbank die een betaalopdracht voor van Staroil van ING ontvangt verplicht is deze tegen te houden. ING kan daardoor geen betaalopdrachten ten laste van de dollarrekening uitvoeren, hetgeen haar niet kan worden toegerekend omdat dat niet is te wijten aan haar schuld.
De oorzaak voor deze onmogelijkheid van betaling ligt bij Staroil. Het is namelijk aan Staroil te wijten dat zij op de OFAC-lijst is geplaatst. Er is dan ook sprake van schuldeisersverzuim aan de kant van Staroil. Zolang Staroil in schuldeisersverzuim verkeert, kan Staroil geen nakoming van ING vorderen en is Staroil niet bevoegd executiemaatregelen tegen ING te nemen. De artikelen 6:122 en 6:123 BW, waarop Staroil zich verder beroept om betaling in euro’s te verkrijgen, zien niet op een situatie als de onderhavige waarin voldoening van een vordering in een andere valuta dan die waarin de vordering luidt, leidt tot een tegenvordering in de oorspronkelijke valuta.
Tenslotte is het hof met de rechtbank van oordeel dat het beroep van Staroil op de verplichting van ING om aan haar de tegenwaarde in euro’s te betalen naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Als onvoldoende betwist staat vast dat ING zich door uitbetaling aan Staroil van het tegoed bloot zou stellen aan het reële risico dat ook zij zou worden getroffen door straf- en boetemaatregelen in de Verenigde Staten.
Het hof bekrachtigt het bestreden vonnis.
Heeft u het vermoeden dat u schade heeft geleden als gevolg van slecht advies van uw hypotheekadviseur en/of bank? Neem dan hier vrijblijvend contact op met een van onze advocaten. Ons kantoor heeft ruime ervaring met het procederen tegen banken, tussenpersonen, financieel adviseurs, hypotheekadviseurs, beleggingsadviseurs alsmede vermogensbeheerders.
