Uitspraak: Consument wordt na verdenking van de bank geregistreerd in het IVR/EVR

Consument heeft zich beklaagd bij het Financiële Klachteninstituut Kifid. Consument is van mening dat zijn bancaire relatie bij ABN AMRO Bank onterecht zou zijn opgezegd. Ook zouden zijn persoonsgegevens zijn geregistreerd bij interne en externe registers, waaronder het EVR en IVR. Dit zou nadelig gevolgen hebben gehad op zijn toekomstige bankrelaties. De Commissie heeft een uitspraak gedaan aan de hand van het verweer van de Bank.

Aanleiding

De Consument hield een betaalrekening bij de ABN AMRO Bank. Bij deze betaalrekening zat een betaalpas en bijbehorende toegangscode. Op 26 januari 2020 is een andere klant van de Bank slachtoffer geworden van Whatsapp-fraude. Een bedrag van € 1.569,98 zou ten onrechte zijn opgenomen bij de klant en zijn bijgeschreven op de betaalrekening van de Consument.

Per brief op 24 februari heeft de Bank de Consument laten weten dat zij de relatie met hem zal beëindigen en de persoonsgegevens van de consument zal opnemen in het Intern Verwijzingsregister (IVR), het Incidentenregister en het Extern Verwijzingsregister (EVR) voor de duur van 8 jaar.

Klacht

De Consument vordert herstel van de bancaire relatie en verwijdering van zijn persoonsgegevens uit de interne en externe registers van de bank. Subsidiair vordert de consument verkorting van de registratieduur.

Volgens de Consument mocht de Bank de relatie niet beëindigen en zijn gegevens ook niet opnemen in interne en externe registers. De Consument is van mening dat hij geen fraude heeft gepleegd, maar dat een bekende misbruik heeft gemaakt van hem. De Consument geeft aan een bijstandsuitkering te hebben en hij zou een schuld hebben. Een bekende van hem zou hem helpen om betere aflossingsvoorwaarden te regelen. Hiervoor zou de Consument wel zijn bankpas en toegangscode moeten overdragen. De Consument kampt met psychische klachten en gebruikt medicatie.

Hij is van mening bedonderd te zijn door een kennis. Dit zal hem niet meer overkomen en hij heeft zegt zijn les hieruit geleerd te hebben. Ook geeft hij aan nog nooit betrokken te zijn geweest met politie en de kans voor een herhaling niet snel zal gebeuren. Hij voelt zich benadeelt door de registraties, omdat hij nu bij een bank staat ingeschreven die geen fysiek kantoor heeft. Hij is genoodzaakt zijn bankzaken online en telefonisch te terwijl dat in zijn situatie zeer lastig is.

Registratie EVR

Omdat opname van persoonsgegevens in het incidentenregister, en met name het EVR, voor de Consument vergaande gevolgen kan hebben, moeten zware eisen worden gesteld aan de grond(en) van de bank voor opname van de persoonsgegevens van de consument. Uit een uitspraak van de Hoge Raad volgt dat voor het registreren van persoonsgegevens op grond van artikel 5.2.1 onder a en b, vereist is dat de vastgestelde gedragingen een zwaardere verdenking dan een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit opleveren.

De Commissie is van oordeel dat de feiten en omstandigheden deze zaak leiden tot een zwaardere verdenking dan een redelijk vermoeden van schuld aan betrokkenheid van de Consument bij de fraude. De Commissie oordeelt dat er te veel handelingen zijn verricht door de Consument die passen bij het gedragspatroon van iemand die is ingezet als geldezel. Zo ontstaat er een feitelijk vermoeden dat de Consument als geldezel heeft gehandeld.

De Consument heeft op geen enkele wijze kunnen aantonen dat hij slachtoffer is geweest van fraude. Ook tijdens de hoorzitting heeft hij daarover geen overtuigende verklaring kunnen geven. Ook zou hij niet aannemelijk hebben gemaakt dat de psychische klachten en medicatie invloed hebben gehad op zijn handelen.

Proportionaliteitsbeginsel

De Commissie heeft ook gekeken naar het proportionaliteitsbeginsel. Dat houdt in dat het belang van de financiële sector bij registratie moet worden afgewogen tegen de nadelige gevolgen van de registratie voor de consumenten. De Commissie is van oordeel dat de gedragingen van de Consument duidelijk laten zien dat hij heeft meegewerkt aan Whatsapp-fraude. Hierdoor zou hij een ernstige bedreiging vormen voor de Bank en voor de financiële sector in het geheel. Dit belang prevaleert boven het belang dat de Consument heeft aangevoerd.

De omstandigheid dat de Consument een bankrekening heeft moeten openen bij een online bank maakt de registratie niet disproportioneel. De Consument heeft de mogelijkheid onder het Convenant Basisbankrekening om een basisbetaalrekening bij de bank te openen zodat hij weer de gemakken van een fysiek bankkantoor heeft.

Rechtvaardig

Ook behandelt de Commissie de vraag of de Bank de persoonsgegevens mocht registreren bij het EVR en/of IVR. De opname van persoonsgegevens in het IVR en de Gebeurtenissenadministratie is slechts gerechtvaardigd, indien de registraties in overeenstemming zijn met de AVG en de UAVG. Hiervóór is vastgesteld dat tegen de consument een zwaardere verdenking dan een redelijk vermoeden van betrokkenheid bij fraude bestaat. Volgens de Commissie is dat hier aan de orde en daarom wijst zij de vordering van de consument op dit punt af.

Herstel bankrelatie

Tot slot heeft de Commissie beoordeelt of de bancaire relatie tussen beide moet worden herstelt. Het is de Commissie duidelijk geworden dat door toedoen van de Consument tussen partijen geen vertrouwensband meer bestaat. Gelet op wat de Commissie hiervoor heeft vastgesteld over de frauduleuze gedragingen van de Consument, is dat geen onaanvaardbaar standpunt. De bank is daarom niet gehouden tot herstel van de bancaire relatie.

Beslissing

De conclusie is dat de bank niet verplicht is de persoonsgegevens van de Consument uit de Gebeurtenissenadministratie, het IVR, het Incidentenregister en het EVR te verwijderen. De bank hoeft de duur van deze registraties ook niet te verkorten. Tot slot hoeft de bank de bancaire relatie met de Consument niet te herstellen en geen schadevergoeding aan de Consument te betalen. De klacht van de Consument is dus ongegrond en zijn vordering zal worden afgewezen

Lees hier de gehele uitspraak.

Financieel Recht Advocaten

Wilt u advies over of begeleiding bij conflicten over het cliëntenonderzoek van banken en de registratie van persoonsgegevens in de Gebeurtenissenadministratie, het IVR, het Incidentenregister en het EVR? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

Joost Papeveld

Wij staan voor u klaar

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant
Neem contact op

Wij helpen u graag

  • Tegen financiële dienstverleners
  • 20+ jaar ervaring
  • Eerlijk en transparant