ICS mag BSN verwerken, maar niet op basis van de Wwft
Op 9 augustus 2024 heeft de Geschillencommissie van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) een bindende uitspraak gedaan in een geschil tussen een consument en International Card Services (ICS) (uitspraak nr. 2024-0696).
Het geschil draaide om de heridentificatieplicht van ICS en het verzoek aan de consument om een kopie van zijn identiteitsbewijs met BSN te verstrekken. De consument stelde dat de Wwft geen grondslag biedt voor het verwerken van zijn BSN en weigerde hieraan mee te werken.
Wat was het probleem?
De consument had in 2013 een Bijenkorf-creditcard aangevraagd bij ICS en zich toen geïdentificeerd. In 2021 verzocht ICS hem opnieuw zijn identiteit te bevestigen, inclusief een kopie van zijn legitimatiebewijs. Als hij hier niet aan zou voldoen, zou ICS zijn creditcard blokkeren. De consument maakte bezwaar en stelde dat:
De Wwft geen basis biedt voor verwerking van het BSN
Een volledige kopie van zijn legitimatiebewijs niet noodzakelijk is
ICS zijn BSN al had sinds 2013 en dit opnieuw vragen niet nodig was
Omdat hij weigerde mee te werken, blokkeerde ICS in april 2022 zijn creditcard. De consument diende daarop een klacht in bij Kifid.
De klacht van de consument
De consument vorderde:
Een verklaring dat ICS onrechtmatig zijn BSN verwerkt
Een schadevergoeding van € 50,- per dag bij blokkering van de creditcard
Een vergoeding voor gemaakte kosten (€ 286,08 voor reiskosten en gemist werk)
Een bos bloemen en een doosje wijn als erkenning voor de tijd die hij in de klacht heeft gestoken
Het standpunt van ICS
ICS verdedigde zich door te stellen dat:
Zij verplicht is cliënten periodiek te heridentificeren op basis van de Wwft
De Belastingdienst (AWR) en het depositogarantiestelsel (Wft) vereisen dat het BSN wordt verwerkt
Het opnieuw verwerken van het BSN nodig is om de administratie op orde te houden
ICS erkende echter dat de Wwft zelf geen basis biedt voor het verwerken van het BSN.
Uitspraak Kifid: Consument deels in het gelijk, maar ICS mag BSN verwerken
Kifid kwam tot de volgende conclusies:
1. De Wwft biedt géén grondslag voor verwerking van het BSN
De Wwft verplicht ICS om een cliëntenonderzoek uit te voeren.
Deze wet vereist identificatie en verificatie, maar noemt het BSN niet expliciet.
Daarom is het BSN niet noodzakelijk voor de naleving van de Wwft.
2. ICS mag het BSN wél verwerken op basis van andere wetten
Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) → ICS moet het BSN gebruiken voor belastingdoeleinden.
Wet op het financieel toezicht (Wft) → ICS moet het BSN registreren voor het depositogarantiestelsel.
Omdat deze wetten wél een expliciete grondslag geven, is de verwerking van het BSN niet onrechtmatig.
3. ICS had de consument correct geïnformeerd
De consument had gevraagd waarom zijn BSN werd verwerkt.
ICS had hem in maart 2021 al geïnformeerd over de belastingplicht en het depositogarantiestelsel.
Dit betekent dat ICS voldeed aan de informatieplicht uit de AVG.
4. De consument krijgt een vergoeding voor zijn kosten (€ 286,08)
Omdat de consument deels in het gelijk is gesteld, moet ICS zijn gemaakte kosten vergoeden.
Dit bedrag bestaat uit reiskosten en inkomensverlies.
5. Geen recht op schadevergoeding of compensatie
Er was geen onrechtmatige verwerking van het BSN.
De blokkering van de creditcard was gerechtvaardigd, dus geen schadevergoeding.
De vordering voor bloemen en wijn werd afgewezen als niet juridisch relevant.
Wat betekent deze uitspraak voor consumenten?
ICS en andere financiële instellingen mogen BSN’s verwerken, maar niet op basis van de Wwft. Banken en financiële instellingen mogen niet zomaar om een BSN vragen bij identificatie. Ze mogen dit alleen doen als andere wetten, zoals de AWR of Wft, dit vereisen.
Je hebt het recht om te vragen waarom je BSN verwerkt wordt. Instellingen moeten uitleggen op welke wettelijke basis ze je BSN verwerken. Als ze alleen de Wwft noemen, mag je dit aanvechten.
Weigeren mee te werken aan identificatie kan gevolgen hebben. ICS had het recht om de creditcard te blokkeren bij het niet voldoen aan de heridentificatieplicht. Dit is een algemene verplichting in de financiële sector om fraude en witwassen te voorkomen.
Je kunt een vergoeding krijgen als een klacht gedeeltelijk wordt toegewezen. In dit geval kreeg de consument € 286,08 vergoed voor reiskosten en verloren werktijd.
Heb jij vragen over identificatieverzoeken van je bank of creditcardmaatschappij? Laat je goed informeren over je privacyrechten. Neem vandaag nog contact op met een van onze advocaten.
