Op 18 juli 2024 deed de rechtbank Amsterdam uitspraak in een belangrijke zaak tussen Medivus Opleidingen B.V. en Carewise Academy B.V. enerzijds, en ABN AMRO Bank anderzijds (ECLI:NL:RBAMS:2024:6060). De zaak draaide om de beëindiging van een bankrelatie door ABN AMRO vanwege vermeende integriteitsrisico’s en een onvolledig klantonderzoek. Dit vonnis is van groot belang voor bedrijven en ondernemers die te maken krijgen met een bank die de relatie wil opzeggen. Wat zijn de juridische gronden voor een dergelijke beslissing, en wat kunt u als ondernemer doen als u in een vergelijkbare situatie belandt?
De zaak in een notendop
Medivus Opleidingen en Carewise Academy, twee bedrijven die actief zijn in de zorgsector, stonden sinds 2018 bij ABN AMRO op de bank. In 2023 besloot de bank echter om de relatie met deze ondernemingen te beëindigen. De reden? ABN AMRO voerde een klantonderzoek uit, een verplichting voor banken op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Volgens de bank waren er onduidelijkheden over de herkomst en bestemming van de financiële middelen van Medivus Opleidingen en Carewise, en over de structuur van de bedrijven.
Ondanks meerdere verzoeken van de bank om nadere informatie, konden Medivus en Carewise geen duidelijke antwoorden geven. Dit gebrek aan inzicht leidde ertoe dat ABN AMRO de bancaire relatie opzegde. De bedrijven stapten daarop naar de rechter, met het verzoek de bank te verplichten de dienstverlening voort te zetten.
Waarom beëindigde ABN AMRO de bankrelatie?
Een bank kan een relatie beëindigen als zij niet kan voldoen aan de wettelijke verplichtingen op grond van de Wwft. Deze wet verplicht banken om hun klanten grondig te onderzoeken en te waarborgen dat hun producten niet worden misbruikt voor bijvoorbeeld witwassen of terrorismefinanciering. Dit wordt het klantonderzoek genoemd.
In deze zaak waren er verschillende redenen waarom ABN AMRO besloot de bankrelatie te beëindigen. Ten eerste kon de bank niet voldoende informatie krijgen over de structuur van Medivus Opleidingen en Carewise, met name over de herkomst van bepaalde financiële middelen en intra-groep transacties (transacties tussen bedrijven binnen dezelfde groep). Daarnaast was er sprake van eerdere negatieve berichtgeving rondom de vorige bestuurder van de bedrijven, wat de zorgen van de bank versterkte.
De rechtbank oordeelde dat ABN AMRO in haar recht stond om de relatie op te zeggen. De bank had herhaaldelijk gevraagd om duidelijkheid, maar de antwoorden van Medivus en Carewise waren onvolledig en vaak vaag. De rechter benadrukte dat een bank niet hoeft te bewijzen dat er daadwerkelijk illegale activiteiten plaatsvinden, maar dat het voldoende is als de bank het risico op misbruik van haar diensten niet kan uitsluiten. Omdat de bank onvoldoende inzicht had in de financiële stromen van de bedrijven, kon zij haar klantonderzoek niet naar behoren afronden.
De juridische basis voor beëindiging van een bankrelatie
Het beëindigen van een bankrelatie kan grote gevolgen hebben voor een bedrijf. Een onderneming zonder bankrekening kan immers niet deelnemen aan het economisch verkeer. Daarom kunnen banken niet zomaar eenzijdig besluiten om een klant weg te sturen. Dit moet zorgvuldig gebeuren en met inachtneming van de belangen van de klant.
In dit geval had ABN AMRO echter een sterke juridische basis om de relatie te beëindigen. Op grond van artikel 5 lid 3 van de Wwft is een bank verplicht om de relatie te beëindigen als zij haar klantonderzoek niet kan voltooien. Dit klantonderzoek houdt in dat de bank moet weten met wie ze zaken doet, waar het geld vandaan komt en waarvoor het wordt gebruikt. Als de klant niet meewerkt of de antwoorden ontoereikend zijn, zoals in dit geval, kan de bank het risico niet voldoende inschatten en moet zij de relatie beëindigen.
Conclusie
De uitspraak van de rechtbank Amsterdam laat zien dat banken verregaande bevoegdheden hebben als het gaat om het beëindigen van relaties met klanten, vooral wanneer er sprake is van onduidelijkheden over financiële stromen en bedrijfsactiviteiten. Voor bedrijven is het daarom van groot belang om open, eerlijk en volledig te zijn in hun communicatie met de bank en ervoor te zorgen dat hun administratie op orde is. Heeft u te maken met een vergelijkbaar probleem of een andere kwestie met een bank, lening of hypotheekverstrekker? Neem dan contact op met Financieel Recht Advocaten. Wij kunnen u bijstaan in uw geschil en helpen uw rechten te beschermen.
Door op tijd juridisch advies in te winnen, vergroot u uw kansen om een oplossing te vinden en te voorkomen dat uw bedrijf in de problemen komt door een opgezegde bankrelatie.
Wij staan voor u klaar
- Tegen financiële dienstverleners
- 20+ jaar ervaring
- Eerlijk en transparant