Op 9 september 2024 deed de Rechtbank Den Haag uitspraak in een zaak waarin een klant van Bunq, een Nederlandse bank, om meer informatie vroeg over een cliëntenonderzoek dat leidde tot de tijdelijke blokkade van zijn bankrekeningen. De klant was van mening dat hij recht had op meer inzage in zijn persoonsgegevens en de reden voor het onderzoek. Deze zaak werpt licht op de rechten van bankklanten, met name met betrekking tot de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). In dit artikel bespreken we de belangrijkste punten uit de uitspraak en wat u kunt doen als u in een soortgelijke situatie terechtkomt.
De aanleiding: waarom werd het onderzoek gestart?
In deze zaak ging het om een cliënt van Bunq die op 13 november 2023 een verzoek ontving om documenten aan te leveren, zoals salarisstroken en bankafschriften. Dit verzoek was onderdeel van een cliëntenonderzoek. Banken zijn op grond van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) verplicht om transacties en bankactiviteiten te controleren. In dit geval werd de klant niet tijdig geïnformeerd over de reden van het onderzoek, en zijn rekeningen werden zonder duidelijke waarschuwing geblokkeerd.
Het verzoek om inzage: wat mag u van uw bank verwachten?
De klant diende een verzoek in op basis van de AVG. De AVG geeft burgers het recht om inzicht te krijgen in welke persoonsgegevens over hen worden verwerkt en waarom. Dit verzoek, gebaseerd op artikel 15 AVG, heeft als doel om de betrokkene meer duidelijkheid te geven over de gegevens die zijn verwerkt en waarom bepaalde acties, zoals een blokkade, zijn ondernomen. De klant wilde specifiek weten waarom zijn rekening werd geblokkeerd en welke gegevens de bank daarvoor had gebruikt.
Automatische besluitvorming: mag een systeem beslissen over uw rekening?
Een belangrijk aspect van deze zaak was de vraag of Bunq geautomatiseerde besluitvorming had toegepast bij de blokkade van de rekeningen. Volgens artikel 22 van de AVG heeft iedereen het recht om niet te worden onderworpen aan besluiten die uitsluitend op basis van een automatisch systeem worden genomen, zonder menselijke tussenkomst. Bunq voerde echter aan dat, hoewel hun Transactie Monitoring Systeem een “hit” genereerde op een betaling van de klant, er altijd menselijke tussenkomst nodig is om een onderzoek te starten. De rechtbank ging hierin mee en oordeelde dat er geen sprake was van geautomatiseerde besluitvorming.
Inzage in het cliëntenonderzoek: welke informatie krijgt u wel en niet?
De klant had meer inzage gevraagd in de exacte redenen en logica achter de blokkade van zijn rekeningen. Bunq gaf enige informatie, maar niet de volledige details van het cliëntenonderzoek. De bank beriep zich op de uitzonderingsgronden van de AVG en de Uitvoeringswet AVG (UAVG), specifiek om te voorkomen dat criminelen inzicht krijgen in de werking van hun controlemechanismen. De rechtbank oordeelde dat Bunq in dit geval terecht handelde. Hoewel de klant recht heeft op inzage in zijn persoonsgegevens, weegt het belang van de bank om fraude en witwassen te voorkomen in dit geval zwaarder.
Wat kunt u doen als uw rekening wordt geblokkeerd?
Als uw bankrekening plotseling wordt geblokkeerd, is het belangrijk om snel te handelen en te vragen waarom de blokkade is opgelegd. U kunt op basis van de AVG een inzageverzoek indienen om meer te weten te komen over de gegevens die over u zijn verwerkt. Ook kunt u om uitleg vragen over geautomatiseerde systemen als die gebruikt worden in het besluitvormingsproces. Mocht de bank weigeren om volledige informatie te verstrekken, kunt u juridische stappen overwegen. Deze zaak laat echter zien dat banken onder bepaalde omstandigheden beperkt zijn in de informatie die zij kunnen geven.
Financieel Recht Advocaten
Heeft u te maken met een bank die uw rekeningen blokkeert of onvoldoende informatie verstrekt? De uitspraak van de Rechtbank Den Haag benadrukt het belang van uw rechten als consument, maar toont ook de beperkingen waar banken mee te maken hebben. Voor een goede juridische begeleiding in dit soort situaties kunt u contact opnemen met Financieel Recht Advocaten. Wij staan klaar om u te helpen uw rechten te verdedigen en een passende oplossing te vinden.
