Rechter oordeelt over beslaglegging en witwaswetgeving

Recent heeft de Rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in een zaak waarbij een notaris en een vastgoedbedrijf lijnrecht tegenover elkaar stonden. De kwestie draaide om beslaglegging op het privévermogen van de notaris en de verplichtingen die voortvloeien uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Deze uitspraak werpt licht op een belangrijk juridisch vraagstuk voor zowel notarissen als schuldeisers. In dit artikel nemen we u mee door de feiten en gevolgen van deze zaak.

Het conflict: beslaglegging na executieverkoop

De zaak begon na de executoriale verkoop van een woning in opdracht van een hypotheekhouder. De notaris, die de verkoop had begeleid, hield het resterende bedrag van de verkoopopbrengst op een speciale kwaliteitsrekening. Meerdere schuldeisers, waaronder H.B.C. Planontwikkeling B.V. (hierna: HBC), claimden een deel van deze opbrengst.

Na een verdeling door de Rechtbank Gelderland werd vastgesteld dat HBC recht had op een deel van het geld. Echter, de notaris stelde dat HBC verplicht was zich te identificeren volgens de Wwft. Deze wet verplicht financiële instellingen, waaronder notarissen, om klantonderzoek te doen ter voorkoming van witwassen en terrorismefinanciering. HBC weigerde echter mee te werken aan dit onderzoek, wat leidde tot een impasse.

De juridische twist: de Wwft en beslaglegging

HBC beriep zich op een bevelschrift van de rechtbank om uitbetaling te eisen, maar de notaris schortte de betaling op totdat aan de Wwft-verplichtingen werd voldaan. De situatie escaleerde toen HBC beslag liet leggen op het privévermogen van de notaris. Dit bracht een nieuwe juridische vraag naar voren: kan een schuldeiser beslag leggen op het privévermogen van een notaris als het conflict betrekking heeft op gelden die op een kwaliteitsrekening worden gehouden?

Volgens de rechter was dit niet toegestaan. Een kwaliteitsrekening is een aparte rekening waarop gelden worden beheerd die toebehoren aan derden. De rechter oordeelde dat HBC geen aanspraak kon maken op het privévermogen van de notaris en dat het beslag daarom moest worden opgeheven. Bovendien werd het beslag op deze grond als misbruik van recht aangemerkt.

De rol van de Wwft: identificatieverplichting

De kern van het geschil lag in de vraag of de notaris terecht de betaling opschortte vanwege de Wwft. De wet verplicht notarissen om een zogenoemd cliëntenonderzoek te doen. Dit houdt in dat de identiteit van de begunstigde partij moet worden vastgesteld en gecontroleerd. De notaris stelde dat hij zonder de vereiste PEP- en UBO-verklaringen (die inzicht geven in de eigendomsstructuur van bedrijven en mogelijke politiek prominente personen) niet tot uitbetaling kon overgaan.

HBC stelde daarentegen dat de notaris in deze situatie geen Wwft-verplichtingen had. Volgens HBC was er geen sprake van een zakelijke relatie tussen hen en de notaris, omdat de gelden uitsluitend uit de verdeling van de executieopbrengst voortvloeiden. De rechter koos ervoor om deze complexe kwestie niet inhoudelijk te beantwoorden, maar benadrukte dat de beroepsorganisaties van notarissen en deurwaarders hierover duidelijkheid moesten verschaffen.

Gevolgen van de uitspraak

De uitspraak heeft belangrijke implicaties voor notarissen, schuldeisers en andere partijen die betrokken zijn bij executieverkoop en beslaglegging. De belangrijkste punten zijn:

Kwaliteitsrekeningen zijn beschermd

Geld dat op een kwaliteitsrekening staat, valt niet onder het privévermogen van de notaris. Beslaglegging op het privévermogen vanwege een geschil over kwaliteitsgelden is onrechtmatig.

Wwft blijft leidend

Notarissen mogen betalingen opschorten als zij niet aan hun Wwft-verplichtingen kunnen voldoen. Deze verplichting weegt zwaarder dan een bevelschrift tot betaling.

Duidelijkheid nodig over de Wwft

De rechter benadrukte dat de beroepsorganisaties, zoals de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB), duidelijkheid moeten scheppen over de toepassing van de Wwft in vergelijkbare gevallen.

Wat kunt u doen bij juridische conflicten met banken en hypotheekverstrekkers?

Deze zaak toont aan hoe complex juridische geschillen kunnen zijn, vooral wanneer wetten zoals de Wwft een rol spelen. Als u te maken krijgt met banken, hypotheekverstrekkers of beslagleggingen, is het essentieel om juridisch advies in te winnen. Financieel Recht Advocaten heeft ruime ervaring met dit soort zaken en kan u bijstaan bij het beschermen van uw rechten.

Neem vandaag nog contact op met Financieel Recht Advocaten voor deskundige begeleiding in juridische kwesties rond beslaglegging, hypotheken of banken. Wij staan klaar om u te helpen.