De rechtbank Amsterdam heeft in een recente uitspraak geoordeeld dat Rabobank terecht een bankrelatie heeft beëindigd vanwege onduidelijke bedrijfsactiviteiten en gebrekkige medewerking van de klant. Deze zaak benadrukt hoe belangrijk het is voor particulieren en bedrijven om volledig en tijdig aan informatieverzoeken van banken te voldoen. Voor iedereen die met soortgelijke problemen kampt, biedt deze uitspraak inzicht in de rechten en verplichtingen van zowel banken als klanten.
Waarom banken klantonderzoek uitvoeren
Op basis van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) zijn banken verplicht om misbruik van het financiële stelsel tegen te gaan. Hiervoor moeten zij hun klanten zorgvuldig onderzoeken. Dit betekent dat banken informatie moeten inwinnen over de herkomst van het geld, de bedrijfsactiviteiten en de structuur van ondernemingen. Als een bank onvoldoende inzicht krijgt, kan zij verplicht zijn de bankrelatie te beëindigen. Dit geldt niet alleen voor bedrijven, maar ook voor particuliere klanten.
In deze zaak stelde Rabobank vragen over de betrokkenheid van de eiser bij verschillende bedrijven, waarvan de bedrijfsactiviteiten regelmatig veranderden. Ook werden er vragen gesteld over transacties en onduidelijke kapitaalstromen. De klant gaf naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende antwoorden, waardoor de bank de relatie mocht beëindigen.
De contractuele rechten van banken en klanten
Naast wettelijke verplichtingen zoals de Wwft, hebben banken ook contractuele rechten op basis van algemene bankvoorwaarden (ABV). In artikel 35 van de ABV staat dat banken relaties mogen opzeggen, mits dit zorgvuldig gebeurt. Deze zorgvuldigheid houdt onder andere in dat de bank de klant voldoende gelegenheid moet geven om vragen te beantwoorden en eventuele tekortkomingen te herstellen.
In deze zaak heeft Rabobank meerdere keren contact gezocht met de klant om aanvullende informatie te verkrijgen. Ondanks deze inspanningen bleef er volgens de bank onvoldoende inzicht in de bedrijfsvoering en transacties. De rechtbank achtte deze handelswijze van de bank redelijk en wees de vordering van de klant om de bankrelatie voort te zetten af.
De juridische positie van de klant
Hoewel banken veel bevoegdheden hebben, zijn deze niet onbeperkt. Banken moeten handelen volgens de normen van redelijkheid en billijkheid en mogen hun opzeggingsbevoegdheid niet misbruiken. Klanten hebben recht op een eerlijk en transparant onderzoek.
In deze zaak betoogde de klant dat Rabobank zich schuldig maakte aan discriminatie en etnisch profileren. De rechtbank oordeelde echter dat hier geen bewijs voor was. De bank had voldoende objectieve redenen om de relatie te beëindigen, zoals het gebrek aan transparantie en de vele wijzigingen in bedrijfsstructuren zonder duidelijke uitleg.
Gevolgen van beëindiging en opname in interne registers
Bij beëindiging van een bankrelatie worden klanten vaak opgenomen in een intern verwijzingsregister (IVR). Dit is een register waarin banken gegevens bijhouden van klanten die mogelijk een verhoogd integriteitsrisico vormen. Hoewel dit register intern is en niet met derden wordt gedeeld, kan opname hierin de toegang tot financiële diensten bemoeilijken.
In deze zaak werd de klant opgenomen in het IVR vanwege de vaststelling dat de bank onvoldoende inzicht had in de bedrijfsvoering en transacties. De rechtbank achtte deze opname gerechtvaardigd gezien de omstandigheden.
Lessen uit de uitspraak
Deze zaak laat zien hoe belangrijk het is om aan de informatieverzoeken van banken te voldoen en transparant te zijn over bedrijfsactiviteiten en transacties. Een gebrek aan medewerking kan niet alleen leiden tot het verlies van een bankrelatie, maar ook tot opname in een intern register, wat de financiële vrijheid aanzienlijk kan beperken.
Als u problemen ervaart met uw bank of twijfelt over uw rechten en plichten, is het verstandig om juridische bijstand in te schakelen. Financieel Recht Advocaten kan u helpen bij geschillen met banken, leningen en andere financiële instellingen. Neem contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek.
