De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) werkt aan een voorstel om bedrijven die moeilijk aan een bankrekening kunnen komen, te helpen. Denk hierbij aan bedrijven die contante betalingen hanteren, zoals oud-ijzerhandelaren, coffeeshops en escortdiensten. Deze bedrijven zouden via een basisrekening toegang moeten krijgen tot de meest elementaire bankdiensten.
De zakelijke basisbetaalrekening
Tegen juli wil de NVB een eerste voorstel voor een zakelijke basisbetaalrekening hebben uitgewerkt, in samenwerking met Betaalvereniging Nederland. Volgens de belangenvereniging is deze basisrekening exclusief bedoeld voor bonafide zakelijke klanten.
‘Categorale uitsluiting’ problematiek
In recente jaren is er veel discussie ontstaan over de zogenaamde ‘categorale uitsluiting’, waarbij een hele groep klanten wordt uitgesloten van een bankrekening. Deze uitsluiting treft vaak ondernemers die veel handel in contanten doen of bedrijven die een verhoogd risico op witwassen met zich meebrengen. Ook organisaties die te veel tijd vergen om te onderzoeken, zoals goede doelen en stichtingen, vallen hier vaak onder.
Banken worden geconfronteerd met strengere eisen van de toezichthouder. Ze moeten zich richten op de klant, de klanten van de klant en mogelijke schendingen van anti-witwas- en anti-terrorisme wetgeving (Wwft). Het uitvoeren van uitgebreid klant- en transactie onderzoek is kostbaar. Zo’n 20% van het bankpersoneel houdt zich bezig met het detecteren van onrechtmatige transacties.
Contractvrijheid van banken
Banken hebben de vrijheid om op basis van hun beleid en overtuiging te beslissen geen relatie aan te gaan met een bedrijf of de relatie te beëindigen. Bijvoorbeeld, een bank kan op basis van duurzaamheidsbeleid besluiten geen relatie aan te gaan met een bedrijf uit de fossiele energiesector.
Advocaat Jan Michiel Wagenaar ontvangt bijna wekelijks een verzoek van een gedupeerde ondernemer. Hij heeft momenteel meer dan tien zaken van uitgesloten ondernemers in behandeling. Wagenaar is kritisch over het voorstel van de NVB en beweert dat de basisrekening, bedoeld als vangnet voor consumenten, niet geschikt is voor bonafide ondernemers.
Toekomstige ontwikkelingen
Het Ministerie van Financiën werkt momenteel aan een nieuwe anti-witwaswet die banken meer gegevensuitwisseling mogelijk maakt. Echter, de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens zijn fel tegen dit voorstel. Het blijft afwachten hoe deze situatie zich zal ontwikkelen.
Conclusie
Het idee van de NVB voor een basisbetaalrekening voor zakelijke klanten zou een oplossing kunnen zijn voor bedrijven die anders buitengesloten worden. Echter, er zijn nog steeds veel vragen en kritiekpunten. De strenge regelgeving en de toenemende druk op banken om mogelijke witwaspraktijken te voorkomen, maken dit tot een complex en gevoelig vraagstuk. Het is duidelijk dat er een balans gevonden moet worden tussen de behoefte aan financiële diensten voor alle soorten bedrijven en de noodzaak om financiële criminaliteit te bestrijden.
Financieel Recht Advocaten
Wij van Financieel Recht Advocaten hebben veel ervaring met het procederen tegen financiële instellingen als het gaat om het Wwft onderzoek. Heeft u vragen met betrekking tot verplichtingen van de Wwft, het cliëntenonderzoek (KYC onderzoek), Customer Due Dilligence (CDD) of de registratie van uw persoonsgegevens in interne of externe verwijzingsregisters (EVR/IVR). Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze advocaten.
